Bo'lim: A harfi

ABORIGEN G’O’ZA (lotincha aborigine — avvaldan) — g’o’zaning cheklangan hududda o’sadigan tur, xil va formalari. Meksikaning shimoliy-g’arbida o’sadigan davidzon g’o’zasi, Galapagos orolining unumsiz toshloq zonalarida o’sadigan klossh g’o’zasi, faqat Braziliya … Read More

ABORDAJ (Fransuzcha abordaqe, bord — kema borti — qiri) — eshkakli va elkanli kemalar bir-biriga yaqin kelganda, ikkala tomon askarlarining kemalarga o’tib, yuzma-yuz jang qilish usuli (19- asrgacha). Abordaj usuli … Read More

ABONENTLAR TELEGRAF ALOQASI — telegraf apparatlari orqali korxona va muassasalar o’rtasida mustaqil telegraf aloqasi o’rnatish. Abonentlar telegraf aloqasi o’rnatish uchun avtomat yoki dastaki telegraf st yasi va telegraf apparatlaridan tashqari … Read More

ABONENT YO’LI, telefon aloqa yo’li — muassasa va xonadonlarga o’rnatilgan telefon apparatini ikki simli kabel telefon stansiyasi bilan bog’lovchi aloqa liniyasi (yo’li). Uch qism: magistral, taqsimlash va bevosita ulash qismlaridan … Read More

ABONENT (Fransuzcha aboner — obuna bo’lmoq) — abonementdan foydalanuvchi shaxs yoki muassasa, tashkilot.

ABONEMENT (Fransuzcha abonnement) — biror narsa (teatrdagi o’rin, kutubxona, telefon va shu kabilar) dan muayyan muddatgacha foydalanish huquqi, shuningdek bu huqukni beruvchi hujjat. Kutubxona Abonement kitobxonlarga matbuot asarlarini ma’lum muddat … Read More

ABOLITSIONIZM (lotincha Abolition -yo’qotish, bekor qilish) — 1) biror qonunga barham berish uchun qilinadigan ijtimoiy harakat; 2) negrlarni qullikdan ozod qilish harakati. Abolitsionizm 18 – asrda AQSh, Frantsiya va Buyuk … Read More

ABO (Arabcha — jun mato) — erkaklarning uzun ustki kiyimi (kalta eng, paxtasiz, avrasi jun yoki ip matoli). Qadim Sharqda uni ko’pincha qalandar va darvishlar kiygan. Abo Turkistonga Islom dinining … Read More

ABLYATSIYA (qadimiy lotincha ablatio — olib ketmoq) — 1) qaynoq gaz oqimining qattiq jism sirtidan moddalarni sidirib ketishi (eroziya, sublimasiya, erish tufayli). Kosmik apparatlar va eltuvchi raketalarning bosh qismlari atm.ga … Read More

ABLAYXON (? – 1781) – kozoqlarning O’rta juz (O’rda) sultoni, xoni (1771 yildan). 1740 yildan Rossiya fuqaroligiga o’tishga majbur bo’ldi va Rossiya bilan savdo munosabatlari olib bordi. O’rta juz, qisman … Read More