O’rgimchaklar nima uchun o’z to’riga o’ralib qolmaydi?

“Menikida mehmon bo’lmaysanmi?” deb so’radi o’rgimchak chivindan. Ayyor o’rgimchak juda aqlli, shunday emasmi? Biladiki, u to’r orasida chuvalashib qoladi, kechga borib mazza qilib ovqatlanadi. Yelimshak tola chivinlar uchun qopqon vazifasini o’tasa, xo’sh, o’rgimchaklarning nega o’zlari o’sha yerga o’ralib qolmaydi. Javob esa sizni hayratga soladi. Ayon bo’lishicha, o’ralib qolar ekan. O’rgimchak ham chivin kabi o’z to’riga juda oson tushib qolarkan. O’ralib qolmaydi deyishimizga sabab o’rgimchakning o’zini “uyi”da deb bilganimizda. U uyasini besh qo’lday biladi. O’rgimchak to’r to’qiyotganda, u keyinchalik tegib ketganida yopishib qolmasligi uchun bir nechta “xavfsiz” tolalar qiladi. O’rgimchak ajratib chiqaradigan tolalarning bir qancha turi bor. Shilimshiqlaridan o’ljani tutish uchun foydalaniladi. Ammo shilimshiq bo’lmaganlari ham borki, ular to’rga mustahkam to’sin vazifasini o’taydi. O’rgimchak ularning qaysi biri xavfli ekanini biladi va xavflilariga chapdastlik qiladi. Bunda unga qoyil qolarli his etish qobiliyati yordam beradi.