15 iyun kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? BMT – Butunjahon keksalarni suiiste’mol qilish haqida xabardorlik kuni.
? Xalqaro shamol kuni.
? Xalqaro sayr kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Hindiston, Mizoram ‐ Yosh Mizo uyushmasi kuni.
?? Daniya ‐ Valdemar kuni va uchrashuv kuni.
?? Armaniston – Bayroq kuni.
?? AQSh ‐ Milliy Megalodon kuni.
?? Kosta-Rika ‐ Daraxt ekish kuni.
?? Qirg‘iziston – Yong’in xavfsizligi xodimlari kuni.
?? Ozarbayjon – Milliy najot kuni.
?? Angliya – Buyuk erkinlik xartiyasi kuni.
?? Daniya – Bayroq kuni.
?? Italiya – Muhandislar kuni.
?? Rossiya – Yosh tabiatshunoslar kuni.

? VOQEALAR:

  • 313 – Vizantiya imperatori Konstantin e’tiqod erkinligini e’lon qildi.
  • 1215 – Buyuk erkinlik xartiyasi imzolandi.
  • 1389 – Kosovo maydonidagi jang.
  • 1502 – Xristofor Kolumb Martinika orolini ochdi.
  • 1616 – Kanadada hindular uchun birinchi maktab ochildi.
  • 1667 – Jan-Batist Deni 15 yashar bolaga muvaffaqiyatli  qon qo‘ydi.
  • 1752 – Benjamin Franklin varrak uchirish sinovi orqali chaqmoqning elektrik tabiatini isbot qildi.
  • 1830 – Sevastopolda “Vabo isyoni”.
  • 1869 – Jon Xayat selluloidni patentlashtirdi.
  • 1907 – Gaaga konferensiyasi ish boshladi.
  • 1918 – Turkiston Xalq konservatoriyasi ochildi.
  • 1920 – Estoniya Respublikasining konstitutsiyasi qabul qilindi.
  • 1932 – Boliviya va Paragvay o‘rtasuda urush boshlandi.
  • 1950 – G‘arbiy Germaniya Yevropa Kengashiga qabul qilindi.
  • 1954 – UEFA tashkil topdi.
  • 1970 – AQSHda Charls Manson ustidan sud boshlandi.
  • 1985 – Rembrandtning  „Danaya“ kartinasi sulfat kislotasi bilan yuvib yuborildi.
  • 1993 – Haydar Aliyev Ozarbayjon Oliy majlisi raisi etib saylandi.  
  • 2001 – Xitoyning Shanxay shahrida 6 mamlakat rahbarlari Shanxay Hamkorlik Tashkilotini tuzish toʻgrisidagi deklaratsiyaga imzo chekdilar.
  • 2002 – “2002 MN” deb nomlangan asteroid, yerga 121.000 kilometr masofadan uchib o’tdi. Bu masofa yer bilan oy o’rtasidagi masofaning uchdan bir bo’lagi hisoblanadi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1479 – Liza Gerardini (1542) – florensiyalik ayol, da Vinchinig “Mono Liza” sida tasvirlangan deb taxmin qilinadi.
  • 1594 – Nikolas Pussin (1665) – fransuz rassomi, san’atshunos.
  • 1843 – Edvard Grig (1907) – norveg kompozitori, pianinochi, dirijyor, norveg milliy musiqa maktabi asoschisi. 
  • 1881 – Pol Kornyu (1944) – fransuz mexanigi va aviatori, vertolyot yasashni boshlab bergan, havoga vertolyotda ko‘tarilgan birinchi odam (1907).
  • 1896 – Ivan Lixachyov (1956) – sovet davlat arbobi, SSSR da avtomobil sanoatining asoschilaridan biri.
  • 1909 – Ubay Orifov –
    O‘zbekiston Fanlar Akademiyasi akademigi, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi, fizika-matematika fanlari
    doktori.
  • 1914 – Yuriy Andropov (1984) – sovet davlat va partiya arbobi, KPSS MQ Bosh kotibi(1982-1984).
  • 1915 – Tomas Xekl Ueller (2008) – amerikalik virusolog, akademik, Nobel mukofoti sohibi (1954).
  • 1916 – Gerbert Aleksandr Simon (2001) – amerikalik iqtisodchi, Nobel mukofoti sohibi (1978).
  • 1921 – Robert Bryus Merrifeld (2006) – amerikalik biokimyogar Nobel mukofoti sohibi (1984).
  • 1923 – Hamid Ziyoyev (2015) – tarixchi olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1989).
  • 1924 – Ezer Veysman (2005) – isroil harbiy va davlar arbobi, Isroil prezidenti (1993-2000).
  • 1941 – Vyacheslav Koloskov – SSSR Futbol federatsiyasi raisi (1990-1991), RFF prezidenti (1992-2005).
  • 1953 – Si Szinpin – Xitoy kommunistik partiyasi Bosh kotibi (2012-yil), kommunistik partiya markaziy kengashi bosh kotibi, harbiy kengash raisi. 
  • 1957 – Do’stmurodov Beknazar – O’zbekiston xalq hofizi (2001).
  • 1966 – Raymonds Veyonis – Latviya Prezidenti (2015-2019).
  • 1969 – Oliver Kan – nemis futbol darvozaboni, uch karra jahon va Yevropaning eng yaxshi davozaboni.
  • 1973 – Nil Patrik Harris – amerikalik aktyor, qoʻshiqchi va koʻzboylogʻich.
  • 1992 – Saloh – misrlik futbolchi, “Liverpul” klubining va Misr termasining hujumchisi.
  • 1999 – Nigina Faxriddinova – oʻzbek modeli. 2019 va 2022-yillardagi „Oʻzbekiston goʻzali“.
  • 2004 – Sterling Jerins – amerikalik yosh aktrisa.