18 mart kun tarixi

? BAYRAMLAR:

? Butunjahon qayta ishlash kuni.
? Elektr ustara tug‘ilgan kun.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Italiya – Covid-19 qurbonlarini xotirlash kuni.
?? AQSh – Milliy biodizel kuni.
?? Belarus – Ichki qo’shinlar kuni.
?? Hindiston – O’q-dorilar zavodi kuni.
?? Turkiya – Xotira kuni (Chanaqqaladagi g‘alaba kuni).
?? Komor orollari – Shayx Al Maarouf kuni.
?? Kongo Respublikasi – Marien Ngouabi kuni.
?? Meksika – Benito Xuares kuni.
?? Aruba – Bayroq va madhiya kuni.
?? Mongoliya – Erkaklar va harbiylar kuni.
?? Rojdestvo oroli – Mehnat kuni.

? VOQEALAR:

  • 37 – Kaligula hukmronligi boshlandi.
  • 1229 – Salibchilar Quddus qirolligini qayta tiklashdi.
  • 1241 – Moʻgʻullar Krakov shahrini vayron qilishdi.
  • 1314 – Buyuk magstr Jak Mole va boshqa tampliyerlar ustidan papa sudi boshlandi.
  • 1325 – Tenochtitlan shahriga asos solindi.
  • 1662 – Parijda birinchi jamoat transporti – 8 kishilik kareta paydo bo‘ldi.
  • 1805 – Napoleon I o‘zini Italiya qiroli deb e’lon qildi.
  • 1839 – Xitoy imperatori ajnabiy kompaniyalarga Xitoy hududiga atyun olib kirishni ta’qiqladi.
  • 1869 – Dmitriy Mendeleyevning Kimyoviy elementlar davriy sistemasi eʼlon qilindi.
  • 1871 – Parij kommunasi tuzilganligi eʼlon qilindi.
  • 1898 – Nemis muhandisi Rudolf Dizel ichki yonuv dvigatelini ixtiro qildi.
  • 1915 – Fransiya va Angliya Rossiyaga Konstantinopol shahrini berdilar.
  • 1917 – So‘nggi rus imperatori Nikolay II qamoqqa olindi.
    -1921 – Kronshtadt qoʻzgʻoloni.
  • 1922 – Mahatma Gandi 6 yilga ozodlikdan mahrum qilindi.
  • 1926 – Pekinda namoyishchilarning o‘qqa tutilishi.
  • 1931 – AQShda birinchi elektr ustara ishlab chiqarildi.
  • 1946 – Vashingtonda Butunjahon banki ish boshladi.
  • 1949 – NATO tashkiloti tuzildi.
  • 1965 – Aleksey Leonov insoniyat tarixida birinchi marta ochiq fazoga chiqdi.
    -1990 – Bostondagi muzeyda oʻgʻirlik sodir etildi.
  • 1992 – Oʻzbekiston va Hindiston davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
  • 1992 – Finlyandiya parlamenti mamlakatning Yevropa Ittifoqiga kirishiga rozilik berdi.
    -2014 – Qrim Rossiya tarkibiga kirdi.
  • 2028 – Rossiya prezidenti uchun saylovlarda Putin g‘alaba
    qozondi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1075 – Abdulqosim Mahmud ibn Umar ibn Ahmad Jorulloh Zamaxshariy (1143) – Xorazm ilm-fan va madaniyatini dunyoga tanitgan buyuk siymo, arabshunos olim, shoir, yozuvchi va imom.
  • 1796 – Yakob Shteyner (1863) – shveytsariyalik matematik, zamonaviy sintetik geometriya asoschilaridan.
  • 1837 – Grover Klivlend (1908) – AQShning 22 va 24-prezidenti (1885-1889 va 1893-1897).
  • 1844 – Nikolay Rimskiy-Korsakov (1908) – rus bastakori, pedagog, dirijyor, musiqiy tanqidchi.
  • 1858 – Rudolf Dizel (1913) – nemis muhandisi va ixtirochisi, ichki yonuv dvigatelini yaratgan.
  • 1869 – Nevill Chemberlen (1940) – Buyuk Britaniya davlat arbobi va Bosh vaziri (1937-1940).
  • 1886 – Koffka Kurt (1941) – nemis-amerika psixologi, geshtalt psixologiya asoschilaridan biri.
  • 1907 – Sobir Yunusov (1995) – kimyogar olim, SSSR Fanlar akademiyasi muxbir aʼzosi (1958), Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan va texnika arbobi (1959).
  • 1908 – Yakov Jugashvili (1943) – Sovet zobiti,  I.V. Stalinning katta o‘g‘li.
  • 1916 – Roziya Karimova – raqqosa, balet artisti, xoreograf, pedagog, olima, Oʻzbekiston xalq artisti(1950).
  • 1918 – Zuhriddin Nuriddinov (1988) – tarixchi olim, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi.
  • 1940 – Marat Yunusov – rossiyalik o‘zbek kimyogar olimi, Rossiya FA akademigi.
  • 1959 – Lyuk Besson – fransuz kinorejissyori, ssenariynavis va prodyuser, EuropaCorp asoschisi.
  • 1969 – Jimmy Morales – Gvatemalaning Prezidenti.
  • 1972 – Muzaffarbek Madrahimov – Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi AQSh va Amerika mamlakatlari bilan hamkorlik boshqarmasi boshlig’i.
  • 1980 – Aleksey Yagudin – rossiyalik figurali uchish ustasi, Olimpiya chempioni (2002), 4 karra jahon, 3 karra Yevropa chempioni.
  • 1982 – Tatyana va Olga Arntgolslar – rossiyalik egizak kino va teatr aktrisalari.
  • 1987 – Rebekka Soni – amerikalik suzuvchi ayol, uch karra olimpiya, ko‘p karra jahon chempioni.