23 mart kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? BMT – Butunjahon meteorologiya kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Boliviya – Dengiz kuni.
?? Polsha, ?? Vengriya – Polsha-Vengriya do’stligi kuni.
?? Malayziya – Sulton Johor kuni.
?? AQSh – Milliy kuchukchalar kuni.
?? Angola – Janubiy Afrika ozodligi kuni.
?? Pokiston – Pokiston kuni.

? VOQEALAR:

  • 625 – Arabistonda madinalik musulmonlar bilan makkalik quraysh mushrikilari o’rtasida Uhud jangi bo‘lib o‘tdi.
  • 1324 – Rim papasi Ioann XXII Imperator Lyudovik Bavarskiyni cherkovdan xoli deb e’lon qildi.
  • 1839 – “O.K.” iborasining tug’ilgan kuni. (hozir mashhur “ok”).
  • 1841 – Londonda Rishard Bierd Yevropada birinchi fotoatelye ochdi.
  • 1848 – Vengriya Avstriyadan mustaqil bo’lib chiqdi.
  • 1876 – Pavel Yablochkov ixtiro qilgan “elektr o‘tkazgich” uchun patent oldi.
  • 1891 – Birinchi marta futbol darvozasi to’ridan foydalanildi.
  • 1900 – Arxeologlar Kritda afsonaviy Labirint – Minotavr saroyining qoldiqlarini topdilar.
  • 1933 – Reyxstag Adolf Gitlerga diktatorlik vakolatlarini berdi.
  • 1956 – Birinchi islom respublikasi – Pokiston e’lon qilindi.
  • 1983 – Sovet ultrabinafshali kosmik teleskopi – “Astron” uchirildi.
  • 1983 – AQSh Prezidenti Ronald Reygan Strategik mudofaa tashabbusi bilan chiqdi.
  • 1998 – Rossiya Federatsiyasi hukumati rai­si Viktor Chernomirdin iste’foga chiqdi.
  • 2001 – Tinch okeanida Mir orbital stantsiyasi suvga cho‘ktirildi.
  • 2004 – Gelibolu (Turkiya) yarimorolidagi tarixiy milliy parkda ikki ming askar ko’milgan haqiqiy qabriston topildi.
  • 2019 – Qozog‘iston prezidenti Qosim-Jomrat To‘qayev poytaxt nomini Nur-Sultanga o‘zgartirish to‘g‘risidagi farmonga imzo chekdi.
    -2021 – Suvaysh kanalida Ever Given konteyner kemasining halokati.

? TAVALLUDLAR:

  • 1749 – Pyer-Simon Laplas (1827) – fransuz astronomi, matematigi va fizigi. 
  • 1826 – Lyudvig Minkus – avstriyalik bastakor, skripkachi va dirijyor
  • 1881 – Shtaudinger German (1965) – nemis kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1953).
  • 1881 – Roje Marten dyu Gar (1958) – fransuz yozuvchisi, dramaturg, Nobel mukofoti sohibi (1937).
  • 1898 – Yuriy Skvorsov (1968) –
    O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan va texnika arbobi, geolog va geomorfolog olim.
  • 1900 – Erix Fromm (1980) – nemis-amerika faylasufi va sotsiologi, psixoanalitik.
  • 1900 – Xassan Fathi – Misr me’mori.
  • 1902 – Leonid Babushkin (1976) – geograf, agrometeorolog olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan va texnika arbobi (I960).
  • 1907 – Daniel Bovet (1992) – Italiya farmakologi, Nobel mukofoti sohibi (1957).
  • 1908 – Anatoliy Lyapidevskiy – Sovet uchuvchisi, aviatsiyaning general-mayori, Sovet Ittifoqining birinchi Qahramoni
  • 1910 – Akira Kurosava (1998) – yaponiyalik rejissyor, ssenariynavis, prodyuser.
  • 1923 – Xassler Uitni (1989) – amerikalik matematik, Singularlik (oʻzgachalik) nazariyasi asoschilaridan biri.
  • 1915 – Vasiliy Zaytsev (1991) – Stalingrad fronti 62-armiyasi mergani, Sovet Ittifoqi Qahramoni.
  • 1941 – Mukambar Rahimova – aktrisa, rejissyor, Oʻzbekiston xalq artisti (2002). 
  • 1970 – Janni Infantino – Shveysariyalik sport va futbol mutaxassisi, 2016-yilning 26-fevralidan FIFAning 9-Prezidenti. Asl kasbi huquqshunoslik.
  • 1977 – Maksim Marinin – rossiyalik figurali uchish ustasi (juftlik uchish), Olimpiya chempioni (2006), ikki karra jahon chempioni, 5 karra Yevropa chempioni.
  • 1978 – Nikol Tom – amerikalik kino va teatr aktrisasi.
  • 1983 – Ser Mo Farah – asli somalilik britaniyalik uzoq masofaga yuguruvchi, 4 karra Olimpiya chempioni.
  • 1985 – Maryana Spivak – rossiyalik kino, teatr va dublyaj aktrisasi, rejissyor.
  • 1988 – Jeyson Kenni – britaniyalik velosportchi, 7 karra Olimpiada chempioni
  • 1995 – Ester Ledecka – chexiyalik snoubordchi va tog’ chang’isichi, ikki karra Olimpiya chempioni (2018).