24 iyun kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? Xalqaro diplomatiyadagi ayollar kuni.
? Xalqaro parilar kuni.
? Xalqaro skoliozdan xabardorlik kuni.
? Butunjahon tarix kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Filippin ‐ Manila kuni.
?? Kanada, Kvebek – Kvebek milliy kuni.
??????? Shotlandiya – Bannockburn kuni.
?? Niderlandiya ‐ Faxriylar kuni.
?? Finlyandiya ‐ Bayroq kuni.
?? Peru ‐ Inti Raymi.
?? Indoneziya ‐ Milliy doya kuni.
?? Buyuk Britaniya ‐ Qurolli Kuchlar kuni.
?? Rossiya, ?? Belarus ‐ Ixtirochilar va innovatorlar kuni.
?? Venesuela ‐ Carabobo jangi kuni.
?? Finlandiya, ?? Shvetsiya ‐ O’rta yoz kuni.
?? Ozarbayjon – Mashinasozlik sanoati xodimlari kuni.
?? Litva – Kupala bayrami.

? VOQEALAR:

  • 1314 – Bennokbern yonidagi jangda shotland qo‘shini inglizlar ustidan g‘alaba qozonib o‘z mustaqilligini tikladi.
  • 1497 – Nyufaundlend oroli kashf etildi.
  • 1571 – Manila shahriga asos solindi.
  • 1793 – Fransiyada  Konstitutsiya qabul qilindi.
  • 1812 – Napoleon qo‘shini Neman daryosidan kechib o‘tib Rossiyaga bostirib kirishdi.
  • 1901 – Parijda 19 yoshli Pablo Pikassoning birinchi ko‘rgazmasi ochildi.
  • 1916 – Mary Pickford Gollivud yulduzlari ichida eng yirik summaga shartnoma tuzdi.
  • 1930 – Birinchi marta samolyotlarni aniqlash uchun radar ishlatildi.
  • 1934 – Ukraina poytaxti Xarkovdan Kiyevga ko‘chirildi.
  • 1945 – Moskvada Gʻalaba paradi.
  • 1951  – Rangli tijorat teleko‘rsatuvlar (CBS) boshlandi.
  • 1959 – Moskvada N. Xrushyov AQSh vitse prezidenti Richard Niksonga “kuzkaning onasi” ni ko‘rsatishni va’da qildi.
  • 1963 – Moskvada Xalqaro ayollar kongressi ochildi.
  • 1973 – Leonid Brejnev AQShga rasmiy tashrifi davomida Sovuq urush tugaganligini e’lon qildi.
  • 1990 – Viktor Soyaning Kino guruhi “Lujniki” stadionida so’nggi kontsertini o‘tkazdi.
  • 1992 – “Vatanparvar” gazetasining ilk soni chop etildi.
  • 2010 – Avstraliyada hukmron Leyboristlar partiyasining yangi rahbari va mamlakat bosh vaziri birinchi marta ayol kishi bo’ldi – Julia Gillard.

? TAVALLUDLAR:

  • 1771 – Eleter Dyupon (1834) – fransuz sanoatchisi, DuPont kompaniyasi asoschisi va birinchi prezidenti.
  • 1795 – Ernst Veber (1878) – nemis psixofiiziologi va anatomi.
  • 1838 – Yan Mateyko (1893) – polyak rassomi.
  • 1842 – Ambrioz Birs (1914) – amerikalik yozuvchi va jurnalist.
  • 1852 – Fridrix Lyoffer (1915) – nemis bakteriologi, tibbiy mikrobiologiya asoschilaridan biri.
  • 1881 – Grigoriy Kotovskiy (1925) – inqilobchi, Rossiyadagi fuqarolar urushi qahramoni, sovet harbiy xodimi va siyosatchisi.
  • 1883 – Viktor Frans Gess (1964) – avstryalik va amerikalik fizik, Nobel mukofoti sohibi (1936).
  • 1900 – Mixail Zapashniy (1982) – sovet artisti, Zapashniylar sirk sulolasi asoschisi.
  • 1914 – Safo Muhamedov (1990) – rangtasvir ustasi, pedagog, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1971). 
  • 1927 – Martin Perl (2014) – amerikalik fizik, Nobel mukofoti sohibi (1995).
  • 1968 – Boris Gelfand – sovet va isroil shaxmatchisi, grossmeystr.
  • 1987 – Lionel Messi – Inter Mayami futbol klubi va Argentina milliy futbol jamoasida oʻynaydigan professional futbolchi. 
  • 1989 – Shuhrat Muhammadiyev – futbolchi, Nasaf va O‘zbekiston terma jamoalari o‘yinchisi.
  • 1993 – Hasanboy Doʻstmatov – Oʻzbekistondagi taniqli bokschilardan biri, olimpiada chempioni (2016).
  • 1997 – Jasurbek Yaxshiboyev – „Navbahor“ klubi va Oʻzbekiston milliy terma jamoasining vingeri.

? BAYRAMLAR:

?? Xalqaro dengizchilar kuni.
? Butunjahon vitilgoga qarshi kurash kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? AQSh – Milliy som kuni.
?? AQSh – Amerika bolalari kuni.
?? Belarus – Yoshlar kuni.
?? Gaiti – Otalar kuni.
?? Gvatemala – O’qituvchilar kuni.
?? Filippin – Daraxt o‘tqazish kuni.
?? KXDR – Amerika imperializmiga qarshi kurash boshlangan kun.
?? Koreya Respublikasi – Koreya urushi boshlangan kun.
?? Mozambik – Mustaqillik kuni.
?? Nikaragua – Daraxt ekish kuni.
?? Qirg‘iziston – Huquqshunoslar kuni.
?? Sloveniya – Davlatchilik kuni.
?? Rossiya – Statistika xodimlari kuni.
?? Rossiya – Slavyanlarning do‘stlik va birdamlik kuni.
?? Tailand – Yod kuni.
?? Ukraina – Bojxona xodimlari kuni.
?? Xorvatiya – Davlatchilik kuni.

? VOQEALAR:

  • 841 – Fonten jangi.
  • 1178 – Kentberiyalik beshta monax oydagiportlashni kuzatishdi. Oyga meteorit urilgan degan taxmin mavjud.
  • 1498 – Xitoyda tish cho‘tkasi yaratildi.
  • 1580 – Lyuteranlik asoslarini belgilab beruvchi “Concord kitobi” nashr etildi.
  • 1788 – Virjiniya AQShning 10-shtatiga aylandi.
  • 1794 – Buyuk fransuz inqilobi  munosabati bilan Yekaterina II fransuz tovarlari Rossiyada sotilishini taqiqladi.
  • 1863 – Syogun Tokugava  Yaponiyadan barcha chet elliklarni quvib chiqarishni buyurdi.
  • 1910 – Parijda «Laylaklar»  baleti namoyish etildi.
  • 1916 – Nikolay II O‘rta Osiyo tub joy aholisini armiyaga chaqirish haqida dekret chiqardi.
  • 1935 – Parijda Xalqaro yozuvchilar assotsiatsiyasi tuzildi.
  • 1946 – SSSR Xalqaro futbol federatsiyasiga a’zo bo‘ldi.
  • 1950 – Shimoliy Koreya Janubiy Koreyaga hujum qildi.
  • 1967 – Bitliz «All You Need Is Love»qoʻshigʻini jonli efirda to‘g‘ridan-to‘g‘ri taqdim etdi.
    -1991 – Sloveniya va Xorvatiya Yugoslaviyadan mustaqil boʻldi.
  • 1993 – Litva milliy valyutasiga ega boʻldi.
    -1997 – Toshkentda «Ijtimoiy fikr» markazi ochildi.
  • 1998 – «Windows 98» operatsion tizimi rasman chiqarildi.
  • 2001 – Chechen terrorchilari Xonqal’aga hujum qilishdi.
  • 2009 – Xitoy hukumati Googleni pornografiya tarqatishda aybladi va unga kirishni yopdi.
  • 2020 – Rossiya Federatsiyasi Konstitutsiyasiga o’zgartirishlarni tasdiqlash bo’yicha Butunrossiya ovoz berish boshlanishi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1560 – Xuan Sanches Kotan (1627) – ispan rassomi, natyurmort janri ustasi.
  • 1826 – Emil Akolla (1891)) – fransuz huquqshunosi va qonunshunosi, tinchlik va ozodlik Ligasi asoschilaridan biri.
  • 1864 – Valter Nernst (1941) – nemis olimi, fizikaviy kimyo asoschisi, Nobel mukofoti sohibi (1920).
  • 1903 – Jorj Oruell (1950) – ingliz yozuvchisi va publisti, «1984» romani muallifi.
  • 1905 – Petrus Brovka (1980) – Belarus xalq shoiri (1962), Belarus FA akademigi.
  • 1907 – Yoxannes Yensen (1973) – nemis fizigi, Nobel mukofoti sohibi (1963).
  • 1911 – Uillyam Howard Steyn (1980) – amerikalik biokimyogar, Nobel mukofoti laureati (1972).
  • 1928 – Aleksey Abrikosov (2017) – sovet, amerika va rossiya fizigi, akademik, Nobel mukofoti sohibi (2003).
  • 1947 – Saidahror Gʻulomov – Oʻzbekiston FA akademigi, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi.
  • 1953 – Abdugʻani Abdullayev – yogʻoch oʻymakori, Oʻzbekiston Respublikasi xalq ustasi (1999).
  • 1961 – Timur Bekmambetov – qozog‘iston va rossiya kinorejissyori, prodyusser, ssenariychi, klipmeyker.
  • 1975 – Vladimir Kramnik – rossiyalik shaxmatchi, 14-jahon chempioni.
  • 1977 – Fernanda Lima – braziliyalik aktrisa, model va teleboshlovchi.
  • 1980 – Inma Kuesta – ispan aktrisasi.
  • 1981 – Sheridan Smit – ingliz aktrisasi va qoʻshiqchisi.