MARGANES BIRIKMALARI

MARGANES BIRIKMALARI – Marganesning umumiy formulasi Mpx2 bo’lgan (ftor b-n Mpg’3 va Mpg’4 ham) Di- gallogenidlari ma’lum. Ular kristall moddalar bo’lib, suvda yaxshi eriydi (Mpg’2 bundan mustasno). Mpvg2 ning suyuklanish t-rasi 698°, Mnl2 niki 638°. Merganes(P)-ftorid, MnF2 — och pushti rangli, tetragonal panjarali kristall modda. Suyuklanish t-rasi 900°, zichligi 3,92 g/sm3. Marganes(P)-xlorid, Mps12 — Push- ti rangli, trigonal panjarali kristall modda. Suyuklanish t-rasi 650°, zichligi 2,977 g/sm3. Organik sintezda kataliza- tor sifatida, analitik kimyoda S2O ^” va 10 4 ionlarini ochishda, tetragidrati Mps19-4N2O esa pushti rangli bo’yagichlar olish- da qo’llanadi. Marganes (II) – nitrat, Mn(NO3)2— och pushti rangli, kubik panjarali kristall modda. 180°dan yuqorida marganes oksidlarigacha par- chalanadi. Suvli eritmalaridan mo-no-, Di-, tetra – va geksagidratlar holida kri- stallanadi. Mn(NO3)2-6H2O— pushti rangli kristall modda. O’ta sof MpO2 olishda, oksid katalizator sifatida, pushti rangli bo’yagichlar tayyorlashda va sikkativ o’rnida qo’llanadi. Marganes (II) – sulfat, MnSO4 — rangsiz rombik panjarali kristall modda. Suyuklanish t-rasi 700°, zichligi 3,25 g/sm3. 850° atrofida Mn3O4, SO3 va SO2 ga ajraladi. Uning 1, 2, 4, 5 va 7 mo- lekulali kristallogidratlari ma’lum. To’qimachilik sanoatida bo’yagichlar kom- ponenti, organik sintezda katalizator, q.x.da mikroo’g’it sifatida ishlatiladi. Marganes (III) — sulfat Mn2(SO4)3 — yashil rangli amorf yoki kristall modda; beqaror, 160° da parchal anadi. Marganesning 2 ta sulfidi bor: Mar- ganes disulfid, MnS2 — jigarrang, kubik panjarali kristall modda, zich- ligi 3,463 g/sm3. Odatdagi sharo-itda barqaror, qizdirilganda MnS b-n oltin- gugurtga ajraladi. Marganes sulfid, MnS — kulrang yoki yashil, kubik panja- rali kristall modda, zichligi 4,0 g/sm3. M.b. o’ta sof MpO2 olishda, anali- tik kimyoda, organik sintezda, matolarni bo’yashda, keramik bo’yagichlar olishda va q.x.da mikroo’g’it sifatida qo’llanadi.