Mahmud Muzahhib
Mahmud Muzahhib (15-a. oxi- ri -16-a. 60-y.lari, Buxoro) — naqqosh, musavvir. Kamoliddin Bexzodnint sho- girdi. Ijodi Hirotda boshlangan. Ras- som dust Devona, xattot Sultonali Mashhadiy b-n hamkorlik qilgan. Ilk asarlaridan Alisher Navoiy portreti (Mashhaddagi ostoni Quds majmuasi- da), Abdurahmon Jomiyning “Devon”i (Vashingtondagi Lafayet unti kutubxo- nasida) va b. qo’lyozmalarga ishlagan mi- niatyuralari bizgacha etib kelgan. 1507 y.dan Buxoroda yashagan, Buxoro minia- tyura maktabi badiiy uslubining shak- llanishiga katta hissa qo’shgan. M.M. yaratgan asarlarida badiiy ifoda vo- sitalari lo’nda, aniq, por-tretlarida psixologik tasvir etakchi. M.M. ijodi- da Sa’diy va Jomiy asarlari alohida o’rin tutadi. Sa’diyning “Bo’ston” (asarning uchta qo’lyozmasini bezagan: Lissabondagi K. Gulbekyan majmuasi- da, Londondagi Keyr majmuasida va b.), Nizomiyning “Mahzan ul-Asror” (“sir- lar xazinasi”, 1545; Parijdagi mil- liy kutubxonada), Jomiyning “Tuhfat ul-Ahror” (1545, sobiq o. Omber maj- muasida va Parijdagi Milliy kutubxo- nada), “ba-horiston” (1551, sobiq E. de Lorey majmuasida), “Yusuf va Zulayho” Maxmud Muzaxxib. “Bazm” (“Ravzat ul- Muhibban” asariga ishlangan miniatyu- ra, Buxoro, 16-a.). (1561, Nyu-Yorkdagi sobiq Kevorkyan majmuasida) asarlari va b. qo’lyozmalarni bezagan. “Shoir portreta” (1538-39, Nyu- Yorkdagi sobiq Kevorkyan majmuasi- da), “Shahzoda portreti” (1562-63 va 1570 — 71, Istanbul majmuasida), “Oshiqlar”, “uch raqqosa”, “Pari”, “ku- rash” (Mashhaddagi ostoni Quds majmu- asida) kabi mustaqil asarlar ham yarat- gan. Ad.: Usmonov O., Kamoliddin Behzod va uning naqqoshlik maktabi, T., 1977; Ash – Rafi M. M., Bexzad i razvitie bu- xarskoy shkoli miniatyuri XVI v., Du- Shanbe, 1987. Abdumajid Madraimov.