BANTU TILLARI

BANTU TILLARI – benuekongo (Markaziy va Janubiy Afrika tub aholisi) tillari guruhi. Bu tillarda 150 milliondan ortiq kishi so’zlashadi (1997). Morfologiyasi, sintaksisi va leksikasida umumiylik bor. Bantu tillarida ba’zi fleksiya unsurlari bo’lsada, asosan agglyutinativdir. Tovush tizimida ohang semantik va grammatik ma’nolarga ega. Ko’pchiligida 5 -7 tadan unli bor, bo’g’inlar ochiq. Faqat Kamerun tillarida yopiq bo’g’inlar uchraydi. Grammatik nomlar tizimi rivoj topgan. Bantu tillarining qabul qilingan tasnifi yo’q. Janubiy afrikalik tilshunos K. Dok taklif etgan tasnif (“Afrika tillari ma’lumotnomasi”) va ingliz tilshunosi M. Gatrining tasnifi muhim ilmiy ahamiyatga molik. Bantu tillarining eng ko’p tarqalganlari: nyamvezi, sukuma (Tanzaniya), kikuyyu, kamba (Keniya), Kongo, ngala (Lingala), luba, mbundu (Kongo va Angola), rundi (urundi), Ruanda (Ruanda), ganda (Uganda), kosa va zulu (JAR), Duala, evondo, bulu (Kamerun), suto (Lesoto), chuana (Botsvana), shona tillar guruhi (Mozambik) va boshqalardir. Bantu tillari ichida suaxili tili Markaziy va Janubiy Afrikaning Sharqiy qismidagi ko’pgina mamlakatlar aholisining aloqa tiliga aylanmoqda, Tanzaniyaning rasmiy tili deb e’tirof etilgan.