BLOKADA

BLOKADA (inglizcha blockade — qamal, qurshamoq) — 1) (harbiy) — harbiy harakatni amalga oshirishning dushman ob’yektini ajratib, yakkalab, tashqi aloqalarini izdan chiqarishga qaratilgan alohida shakli. Bundan maqsad dushman davlatning harbiy-iqtisodiy qudratini sindirib, taslim bo’lishga majbur etishdan iborat; 2) (siyosiy) — biror davlatni muayyan talabni bajarishga majbur etish maqsadida uning tashqi aloqalariga putur yetkazishga qaratilgan siyosiy tadbirlar tizimi. Siyosiy Blokada davlatni diplomatik jihatdan yakkalab qo’yishda ifodalanadi. Siyosiy Blokada ko’pincha iqtisodiy Blokada, ba’zida harbiy Blokada bilan bog’liq bo’ladi. 2-jahon urushidan so’ng G’arb davlatlari milliy mustaqillik uchun kurash yo’liga o’tgan davlatlarga qarshi siyosiy Blokadani keng miqyosda qo’lladi; 3) (iqtisodiy) — biror davlatning xo’jalik taraqqiyotini izdan chiqarish maqsadida uni iqtisodiy jihatdan yakkalab qo’yish. Tashqi savdo, moliya, qarz va boshqa iqtisodiy aloqalarni to’xtatib qo’yish (taqiqlash) yo’li bilan amalga oshiriladi. Odatda, siyosiy va aksariyat harbiy Blokada bilan qo’shib amalga oshiriladi; 4) (tibbiy) — biror a’zo yoki sistemaning funktsiyasini vaqtincha to’xtatish, masalan, yurak Blokadasi — yurakning impuls o’tkazuvchi sistemasi bo’ylab impuls o’tishini to’xtatish; novokainli Blokada — novokain purkab qilinadigan muolaja, bunda novokain nerv hujayralariga yallig’lanish va allergiyaga qarshi ta’sir ko’rsatadi.