Xromosomalar

Xromosomalar (xromo… va Yunoncha soma — tana) — hujayrasidagi genlarni o’zida saqlovchi, hujayra va yaxlit organizm uchun xos xususiyatlarni belgilovchi organoidlar. O’z-o’zidan ko’payish xususiyatiga ega. Organizmlar Xromosomalari tuzilishi va funktsiyasiga … Read More

Xrom

Xrom (Yunoncha chroma — rang, bo’yoq, birikmalari yorqin rangli bo’lgani uchun, lotincha Chromium), Cr — Mendeleyev davriy sistemasining VI guruhiga mansub kimyoviy element. Tartib raqami 24, atom molekulasi 51,996. Xromning … Read More

Xotira qurilmasi

Xotira qurilmasi – elektron hisoblash mashinasi (EHM), raqamli hisoblash mashinasi (RHM) va kompyuterlarning axborotlarni qayd qilish, saqlash va operator izlaganda “qaytarib berish” uchun mo’ljallangan qismi. Asosan integral mikrosxemalardan iborat. Xotira … Read More

Xorionepitelioma

Xorionepitelioma (xorion, epiteliy va Yunoncha oma—o’sma) — homila tuxumi tukli pardasi (xorion) epiteliysidan yuzaga keladigan xavfli o’sma. Yosh (25-35 yashar) ayollarda uchraydi. Ko’pincha homiladorlik davrida, tug’ruq, Abortdan keyin elbo’g’ozdan paydo … Read More

Xorazmiy

Xorazmiy, Abu Abdulloh Muhammad ibn Ahmad ibn Yusuf al-Xorazmiy (10-asr) — tarixchi. Balxda tug’ilgan, Somoniylar amiri Nuh ibn Mansur saroyida xizmat qilgan. Somoniylar vaziri Utbiyga atab qomusiy asar “Mafotih alulum” … Read More

Xonquli to’pchiboshi

Xonquli to’pchiboshi (17-asr oxiri — 18-asrning 1-choragi) — Buxoro xonligining Rossiyaga yuborgan elchilari rahbari (1716-18). Xonquli to’pchiboshi rus asirlaridan bo’lib, musulmonlikni qabul qilgan va Buxoro xoni Abulfayzxon saroyida xizmat pog’onasida … Read More

Xotira

Xotira — in’ikos etilgan narsa va hodisalarni yoki o’tmish tajribalarni esda qoldirish va zarur bo’lganda tiklashdan iborat psixik jarayon. U nerv sistemasi xususiyatlaridan biri bo’lib, tashqi olam voqealari va organizm … Read More

Xorien qal’asi

Xorien qal’asi, Xorien qoyasi — makedoniyalik Iskandar (Aleksandr) ning Turonzaminga qilgan bosqinchilik yurishi davrida mahalliy Eparx (hokim) lardan biri — Xorien rahbarligida olib borilgan mudofaa (miloddan avvalgi 328 yil). Aleksandr … Read More

Xususiy ayblov

Xususiy ayblov — ayrim kategoriyadagi jinoiy ishlar bo’yicha sud ishlarini yurgizish tartibi; bunday jinoiy ishlar, odatda, faqat jabrlanuvchining aybdorni javobgarlikka tortishni so’rab bergan shikoyat arizasi bilan qo’zg’atiladi. O’zbekiston Respublikasi jinoyat … Read More

Xusravoniy

Xusravoniy (forscha Shohlarga mansub) — O’rta Osiyo va Eron qadimgi bastakorlik san’ati, xususan, Borbad ijodiga nisbat etilgan musiqiy asarlar turkumi. Dastlab, 7 qismdan iborat bo’lib, 7 xil pardada kuylanuvchi shohona … Read More