Xurshid Do’stmuhammad

Xurshid Do’stmuhammad (asl nomi Do’stmuhamedov Xurshid) (1951.8.1, Toshkent) — yozuvchi, jurnalist. Toshkent universitetining jurnalistika fakultetini tugatgan (1973). “Fan” nashriyoti hamda “Fan va turmush” juranlida muharrir va bo’lim muharriri (1973— 83), … Read More

Xurmoyi

Xurmoyi — o’rtapishar jaydari o’rik navi. Bovdorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy tadqiqot institutining Samarqand filialida Xurmoyi navi klonidan ajratib olingan. O’rta Osiyoda keng tarqalgan. Daraxti katta, 100 yilgacha yashaydi, shox-shabbalarining … Read More

Xunuklik

Xunuklik — estetika tushunchasi. Inson go’zalligi, sha’ni, qadrqimmati va ideal tasavvurlarga xilof keladigan xususiyat, narsa va hodisani ifodalaydi. Go’zamiknint aksi. Xunuklik kishida turli xil salbiy histuyg’u, noxush kayfiyat, taassuf va … Read More

Xumkalla qo’ng’izlar

Xumkalla qo’ng’izlar, yer kavlagich qo’ng’izlar (Lethrus apterus) — plastinka mo’ylovlilar oilasiga mansub qo’ng’izlar. Xumkalla qo’ng’izlar tanasi qisqa va yo’g’on (8— 18 millimetr); boshi va oldko’krak yirik, qorni va ko’kragining keyingi … Read More

Xumdon

Xumdon — g’isht, sopol, koshin, chinni va boshqa buyumlar yuqori temperaturada pishiriladigan qurilma yoki inshoot. Pishiriladigan mahsulot turiga qarab har xil katta-kichiklikda yasaladi. Ichi dumaloq yoki to’rtburchak shaklida bo’lib, loy, … Read More

Xulosa chiqarish

Xulosa chiqarish – tafakkurning asosiy mantiqiy shakllaridan biri. Unda mantiqning ma’lum qoidalari yordamida bir yoki bir necha hukm (asos)dan yangi hukm chiqariladi. Xulosa chiqarish chin asoslarga tayansa va to’g’ri mantiqiy … Read More

Xubbi

Xubbi — zardushtiylikda suv tangrisi (muakkili) nomi. Etnografik manbalarga ko’ra, O’rta Osiyoda u Xubbi (Xorazm va Ohangaron vodiysi), Erxubbi (Farg’ona vodiysida) nomlari bilan kayd etiladi. U kemachi va baliqchilarning “homiysi … Read More

Xrushchyov Nikita Sergeyevich

Xrushchyov Nikita Sergeyevich [1894. 5(17)4, Kursk gubernyasi Kalinovka qishlog’i — 1971.11.9, Moskva] — KPSS MK 1-kotibi (195364), ayni vaqtda sobiq Ittifoq Ministrlar soveti raisi (1958-64). 1931 yildan Moskvada partiya ishida, … Read More

Xromosoma kasalliklari

Xromosoma kasalliklari – xromosomalar soni yoki tuzilishining o’zgarishi bilan kechadigan irsiy kasalliklar. Xromosomalardagi u yoki bu o’zgarishlar mutasiyalarning bir turi hisoblanadi. Agarda xromosoma mutatsiyalari jinsiy hujayralar yoki urug’langan tuxum xujayralari … Read More

Xromoplastlar

Xromoplastlar (xroma (o)… va Yunoncha plastos — yasalgan) — pishgan mevalar, gultojibarglar, kuzgi yaproqlar, ba’zi sabzavot ildizlari (masalan, sabzi) hujayralari tarkibida uchraydigan sariq, to’qsariq, qizil rangli plastidalar. Xromoplastlar rangi karotinoidlar … Read More