Author: Admin

ZIZIFUS (Zizyphus) — jumrutdoshlarga mansub daraxt yoki butalar turkumi, ekiladigan meva daraxti. Osiyo, Afrika va Avstraliyaning tropik va subtropik hududlarida 100 ga yaqin turi o’sadi. O’rta dengiz va Sharqiy Osiyoda … Read More

ZIJLAR (forscha — bo’yra) — qadimgi astronomik jadvallar. O’rta asrlarda barcha astronomik rasadxonalar o’z oldiga Quyosh, oy va oddiy ko’z bilan ko’rinadigan sayyoralarning yulduzlar orasidagi harakatlarini kuzatish, kuzatish ma’lumotlari asosida … Read More

“ZIJI KO’RAGONIY”, “Ziji jadidi Ko’ragoniy” (“Ko’ragoniy yangi astronomik jadvali”), “Ulug’bek Ziji” — Samarqand yaqinidagi rasadxonada Mirzo Ulug’bek rahbarligida yaratilgan (1437) ilmiy asar. Ikki bo’limdan (batafsil yozilgan muqaddima va vaziyatlari elliptik … Read More

ZIYOULHAQ MUHAMMAD (1924-1988) — Pokiston prezidenti (1977-88), general. 1976-77 yillarda armiya shtabi boshlig’i. Ziyoulhaq 1977 yildagi harbiy to’ntarishga rahbarlik qilib, hokimiyat tepasiga kelgan harbiy ma’muriyatni boshqargan. Aviatsiya halokatida halok bo’lgan.

ZIYORIYLAR — Eronda hukmronlik qilgan sulola (928-1042). Asoschisi qadimgi aslzodalar avlodidan bo’lgan Mardovij ibn Ziyor (928-935). U Somoniylar lashkarboshisi asfar isyonidan foydalanib, Tabariston, Jurjonni ishg’ol qilgan va mustaqil Ziyoriylar davlatini … Read More

ZIYORATXONA — maqbara (Daxma, sag’ana) oldida ziyoratchilar uchun mo’ljallab qurilgan maxsus xona.

ZIYORAT — muqaddas joylarga, mozor va qabristonlarga borib muayyan rasm-rusumlarni bajarib kelish. Islom dini aqidasiga ko’ra, aziz avliyolarning makbaralariga Ziyorat uchun borganda ularning ruhlaridan madad so’rashlik, hojatlar ravo qilinishi, dardlarga … Read More

ZIYOMUHAMEDOV SADRIDDIN MUHIDDINOVICH (1940.12. 2, Toshkent) — teatr va kino rassomi. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1990). Toshkent teatr va rassomlik san’ati institutini tugatgan (1966). 1966 yildan “O’zbekfilm” kinostudiyasida rassom. … Read More

ZIYOLILAR, intelligentsiya —aqliy mehnat bilan shug’ullanuvchi kishilar. Ziyolilar deganda odatdan tashqari holatlarda tezda chorasini topa oladigan, narsa-buyum yoki jarayonning mohiyatini to’g’ri va darhol anglab oladigan, umuman, aql-farosatni ishlata olish, tez … Read More

ZIYOYEV HAMID (1923. 15. 6, Toshkent) tarixchi olim. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1989), tarix fanlari doktori, professor (1968), Toshkent pedagogika institutining tarix fakultetini tugatgan (1946). O’zbekiston Fanlar Akademiyasi Tarix … Read More