APOTESIY

APOTESIY (Yunoncha apothecium — ombor, joy) — ba’zi lishayniklar va diskomisetsimon xaltachali zamburug’larning tanasida bo’ladigan spora hosil qiluvchi qatlam. Apotesiy sporali xaltacha va parafizalar (qilchalar)dan tashkil topadi.

APOSTOLLAR

APOSTOLLAR (Yunoncha apostolos — elchi; Islomda havoriy — shogird, izdosh ma’nosida) — ilk xristianlikning shakllanish davrida darbadar diniy targ’ibotchilar. Apostollar hali ruhoniylar paydo bo’lmagan davrlarda jamoadan jamoaga ko’chib targ’ibot yuritib, … Read More

APOSTERIORI VA APRIORI

APOSTERIORI VA APRIORI (lotincha a posteriori — tajribadan so’ng va a priori — tajribagacha) — bilim va uning manbalariga oid falsafiy terminlar. Aposteriori — hissiy bilish orqali tajribadan olingan bilim. … Read More

APOSPORIYA

APOSPORIYA (apo …, spora) — sporofitning vegetativ hujayrasidan gametofit nasl hosil bo’lishi. Masalan, qirqquloq bargining to’qimasidan o’sib chiqqan o’simtaning taraqqiyoti natijasida yangi o’simlik paydo bo’ladi.

APORT

APORT (Fransuzcha apport) — aktsiyadorlik jamiyati ixtiyoriga sotilgan aktsiyalar uchun to’lov tarzida o’tadigan mulk. Muayyan summaga baholangan tovarlar, savdo va sanoat korxonalari Aport bo’lishi mumkin. Ko’p hollarda ta’sischilar yangi tashkil … Read More

APORIYA

APORIYA (Yunoncha aporia — qiyinchilik) — formal mantiqsa muhokamalardagi ziddiyat tufayli hal etib bo’lmaydigan yoki hal etilishi mushkul bo’lgan holat, mantiqiy qiyinchilik. Yunon faylasuflari mushkul mantiqiy muammolarni Aporiya deb ataganlar. … Read More

APOPLEKSIYA

APOPLEKSIYA (Yunoncha apoplesso — zarb bilan shikast etkazish) — bosh miyaga qon quyilishi natijasida bemorning tez hushdan ketib, yiqilishi bilan davom yetadigan kasallik holati.

APONEVROZ

APONEVROZ (Yunoncha aponeurosis: apo… va neuron — pay) — tarkibida qalin elastik va kollagen tolalar bo’lgan biriktiruvchi serbar to’qima; ba’zi serbar muskullar payi. Qo’l-oyoq kafti terisining ostida, boshning sochli qismida, … Read More

APOMIKSIS

APOMIKSIS (apo … va Yunoncha mixis -og’ish) — organizmlarning jinsiy jarayon sodir bo’lmasdan ko’payishi. Tom ma’noda Apomiksis murtakning urug’lanmasdan rivojlanishidir. Yangi organizmning jinsiy hujayra (tuxum) yoki vegetativ hujayra hosil qilishiga … Read More