Author: Admin

ALUPKA — Ukrainaning Qrim Respublikasidagi shahar (1938 yildan). Qrim yarim orolining Janubiy sohilida. Yaltadan 17 kilometr. Aholisi 10,9 ming kishi (1991). Iqlimiy kurort. Bir yilda 210-245 kun havo ochiq bo’ladi. … Read More

ALUNIT (Fransuzcha alun — achchiqtosh) — sulfatlar sinfiga mansub mineral. Formulasi— KA13[SOJ2[OH]6. Qattiqligi 3,5—4,5. Sof og’irligi 2,6—2,8. Alutin asosan mayda zarrali zich va bo’sh (zichlashmagan) holda uchraydi. Rangi oq, kulrang … Read More

ALTUNIN STEPAN TITOVICH (1904.20.7, Rossiya, samara viloyati Klyavlin tumani — 1959.14.12, Toshkent) — injenergidrotexnik, O’zbekiston Fanlar Akademiyasi muxbir a’zosi (1956), texnika fanlari Doktori (1948), professor (1949), O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan irrigator … Read More

ALTMISH (turkiycha) — o’rta asrlarda turkiy xalqlarda dushman qismlari joylashgan manzillarni aniqlash bilan shug’ullanuvchi ayg’oqchi guruh (razvedka). Muhammad Ya’qub Chingiyning “Kelurnoma”, Shayx Sulaymon Buxoriyning “Lug’ati Chig’atoy va turki Usmoniy” (19- … Read More

ALPTEGIN (taxminan 885-963) – Somoniylar lashkarboshisi. Nasr ibn Ahmad Somoniy davrida Visoq boshi, Xayl boshi, Hojib darajasiga ko’tarildi; Nuh ibn Nasr Somoniyning o’g’li Abdulmalik davrida Xurosonga sipohsolor etib tayinlandi. Mansur … Read More

“ALPOMISH O’YINLARI” FESTIVALI — O’zbekistonning eng yirik milliy sport o’yinlari musobaqalari. 2 yilda bir marta o’tkaziladi. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Alpomish” dostoni yaratilganligining 1000 yilligini nishonlash to’g’risidagi”gi qarori (1998 yil … Read More

“ALPOMISH” — o’zbek xalq qahramonlik dostoni. Turkiy xalqlar orasida keng tarqalgan. “Alpomish”ning qoraqalpoq, qozoq, Oltoy versiyalari doston shaklida, tatar va boshqird versiyalari ertak va rivoyat shaklida bizgacha yetib kelgan. O’zbeklar … Read More

ALPAG’UT (turkiycha) — Botir, Jasur saraskarlar. Harbiy harakatlarda o’z jangchilari, ot-ulovi, yem-xashagi, kiyim-kechagi bilan ishtirok etadigan zodagonlar. 8-12-asrlarga oid turkiy manbalarda ishlatilgan.

ALP ARSLON (asl ismi Muhammad ibn Dovud) (1029.20.1-1072, noyabr) -Saljuqiylar sultoni (1063-72), mohir sarkarda. Gruziya (1064), Ozarbayjon (1064), O’rta Osiyo (1064-65) ni zabt etgan. 1071 yil Mantsikert yaqinida (Sharqiy Turkiyada, … Read More

ALP — 1) qad. turkiy xalqlarda ikki qo’shin o’rtasidagi jang boshlanishidan avval yakkama-yakka olishuvda ishtirok etuvchi Bahodir jangchi, muboriz. Alplar qo’shinning Zarbdor kuchi hisoblangan va ularning soni uncha ko’p bo’lmagan. … Read More