ANALEPTIKLAR

ANALEPTIKLAR — uzunchoq miyadagi nafas olish va tomirlarni harakatlantirish markazlarini faollashtiruvchi moddalar (kofein, kordiamin, korazol, kamfora va boshqa). Markaziy nerv sistemasiga ta’sir etib, organizmning hayotiy faoliyatini oshirish, aqliy va jismoniy … Read More

ANALGEZIYA

ANALGEZIYA (Yunoncha analgesia — hissizlik) — 1) mutlaqo og’riq sezmaslik. Periferik nervlar, orqa yoki bosh miyaning ba’zi kasalliklarida kuzatiladi. Tuyg’u, harorat kabi sezgilarning buzilishi bilan birga ro’y beradi; 2) og’riqsizlantirish … Read More

ANAL BEZLAR

ANAL BEZLAR — sut emizuvchi hayvonlarda teri bezlarining maxsus guruhi bo’lib, orqa ichak bo’shlig’iga yoki anal teshik yoniga ochiladi. Ter va yog’bezlaridan hosil bo’ladi. Asosan sassiq modda chiqarib, dushmanlarini cho’chitishga … Read More

ANAKSIMEN

ANAKSIMEN (miloddan avvalgi 585-525) – yunon faylasufi. Milet maktabi namoyandasi. Anaksimandrning shogirdi. Uning fikricha, borliqning asosi havo bo’lib, uning quyuqlashuvi va siyraklashuvidan barcha narsalar yuzaga keladi.

ANAKSIMANDR

ANAKSIMANDR (miloddan avvalgi taxminan 611 — 545) — yunon faylasufi, Milet maktabi namoyandasi. “Tabiat haqida”— dastlabki yunon falsafiy asari muallifi. Fapesnchng shogirdi. Koinotning geosentrik modelini, ilk geografik xaritasini tuzgan. Odamning … Read More

ANAKSAGOR

ANAKSAGOR (miloddan avvalgi taxminan 500- 428) — yunon faylasufi, riyoziyot va falakiyot olimi, Afina falsafa maktabining asoschisi. Xudosizlikda ayblangan (u Quyosh cho’g’ holatidagi jismdan iborat, deb uqtirgan). Buzilmas unsurlar — … Read More

ANAKONDALAR

ANAKONDALAR (Eunectus) – bo’g’ma ilonlar urug’i. Hozirgi ilonlarning eng yirigi — uzunligi 10 metrgacha (qayd qilingan uzunligi 11,43 metr). Sarg’ish-kulrang tanasi orqa tomondan 2 qator yirik doira shaklidagi qo’ng’ir, yon … Read More

ANADOLU

ANADOLU (Anatoliya) yassitog’ligi — Turkiyadagi yassitog’lik. Kichik Osiyo tog’ligining ichki qismi. Uzunligi (sharqdan g’arbga) 700 kilometr, eni (shimoldan Janubga) 400 kilometr. Shimoldan Pontiya, Janubdan Tavr tog’lari o’rab turadi. Yassitog’lik bir … Read More

ANADIR QO’LTIG’I

ANADIR QO’LTIG’I – Bering dengizining shimoliy-g’arbiy qismidagi qo’ltiq. Chukotka yarim oroli va Osiyo materigi oralig’ida. Dengizdan kiraverishda eni 400 kilometr. Uzunligi 278 kilometr. Chuqurligi 105 metrgacha. Anadir qo’ltig’iga Anadir daryosi … Read More

ANADIR YASSITOG’LIGI

ANADIR YASSITOG’LIGI – Rossiya Federatsiyasining shimoliy-sharqidagi yassitog’lik. Magadan viloyati Chukotka Muxtor okrugida. Anadir daryosining yuqori oqimi va uning irmog’i Yurumkuveyem havzasida. Uzunligi 400 kilometrga yaqin, eni 130 kilometr (qutb doirasida). … Read More