Category: A harfi

ALFAVIT [Yunoncha alifbosining alfa va beta (Vita) harflari nomidan].

“ALF LAYLA VA LAYLA” (Arabcha -ming bir kecha) — Sharq xalqlari adabiyotining Nodir yodgorligi, Shahrizodaning zolim shoh Shahriyorga ming bir kecha davomida aytgan hikoyalari.

ALUSHTA — Ukrainaning Qrim Respublikasidagi shahar (1902 yildan). Qrim yarim orolining Janubiy sohilida. Aholisi 37,6 ming kishi (1991). Iqlimiy kurort. Simferopoldan 45 kilometr va Yaltadan 32 kilometr. Qrimning Janubiy sohilidagi … Read More

ALUFA, ulufa (Arabcha — xashak, yem) — 1) harbiy qo’shin va lashkar ixtiyoridagi ot-ulov uchun aholidan to’planadigan natural soliq. Choparlar va elchilarning ot-ulovlari ham Alufa orqali yig’ilgan yem-xashak bilan ta’minlangan. … Read More

ALUPKA — Ukrainaning Qrim Respublikasidagi shahar (1938 yildan). Qrim yarim orolining Janubiy sohilida. Yaltadan 17 kilometr. Aholisi 10,9 ming kishi (1991). Iqlimiy kurort. Bir yilda 210-245 kun havo ochiq bo’ladi. … Read More

ALUNIT (Fransuzcha alun — achchiqtosh) — sulfatlar sinfiga mansub mineral. Formulasi— KA13[SOJ2[OH]6. Qattiqligi 3,5—4,5. Sof og’irligi 2,6—2,8. Alutin asosan mayda zarrali zich va bo’sh (zichlashmagan) holda uchraydi. Rangi oq, kulrang … Read More

ALTUNIN STEPAN TITOVICH (1904.20.7, Rossiya, samara viloyati Klyavlin tumani — 1959.14.12, Toshkent) — injenergidrotexnik, O’zbekiston Fanlar Akademiyasi muxbir a’zosi (1956), texnika fanlari Doktori (1948), professor (1949), O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan irrigator … Read More

ALTMISH (turkiycha) — o’rta asrlarda turkiy xalqlarda dushman qismlari joylashgan manzillarni aniqlash bilan shug’ullanuvchi ayg’oqchi guruh (razvedka). Muhammad Ya’qub Chingiyning “Kelurnoma”, Shayx Sulaymon Buxoriyning “Lug’ati Chig’atoy va turki Usmoniy” (19- … Read More

ALPTEGIN (taxminan 885-963) – Somoniylar lashkarboshisi. Nasr ibn Ahmad Somoniy davrida Visoq boshi, Xayl boshi, Hojib darajasiga ko’tarildi; Nuh ibn Nasr Somoniyning o’g’li Abdulmalik davrida Xurosonga sipohsolor etib tayinlandi. Mansur … Read More

“ALPOMISH O’YINLARI” FESTIVALI — O’zbekistonning eng yirik milliy sport o’yinlari musobaqalari. 2 yilda bir marta o’tkaziladi. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Alpomish” dostoni yaratilganligining 1000 yilligini nishonlash to’g’risidagi”gi qarori (1998 yil … Read More