Category: A harfi

ARXONT (Yunoncha archon — boshliq, hukmdor) — Yunonistondagi oliy mansabdor shaxslar. Rivoyatlarga ko’ra, arxontlik lavozimi umrbod hisoblangan, keyinroq 10 yilga, miloddan avvalgi 683 yildan boshlab esa bir yilga keltirilgan. Arxont … Read More

ARXOZAVRLAR (Archosaura) — sudralib yuruvchilar kenja sinfi. Yuqori Perm davridan ma’lum. Bosh suyagida 2 ta chekka suyagi va ko’z oldi tuynugi bo’ladi. Chanoq suyagi 3 yoki 4 nurli. Terisi qalin … Read More

ARXIYA (Yunoncha arche — hokimiyat, boshliq) — yasama so’z tarkibiy qismi. O’zidan oldingi so’zga qo’shilib, hokimiyat, boshqaruv shaklini anglatadi (masalan, monarxiya).

ARXITEKTURA (lotincha architektura so’zidan).

ARXITEKTOR (lotincha architektor — binokor, bosh usta).

ARXITEKTONIKA (lotincha architektonike — qurilish san’ati) — san’at, ko’pincha me’morlik asarlarining asosiy va ikkinchi darajali qismlarining o’zaro mutanosibligi. Arxitektonika qonunlari tizimi sifatida o’zaro munosabatda bo’lgan qismlarning uyg’unligi, mutanosibligi va muvofiqligini … Read More

ARXIPELAG (italyancha agareo so’zidan) — bir-biridan unchalik uzoq bo’lmagan va odatda bir butun deb hisoblanadigan orollar to’dasi. Bir Arxipelagga kiradigan orollar paydo bo’lishi, geologik tuzilishi, o’simliklari, hayvo-not dunyosi jihatidan o’xshash … Read More

ARXIMITSETSIMONLAR (Archimycetes) — gifi (tanasi) bo’lmagan yoki juda sust rivojlangan tuban zamburug’lar sinfi. 350 ga yaqin turi bor. Asosan bir hujayrali va bir yadroli organizmlar, zoospore orqali ko’payadi, faqat ayrim … Read More

ARXIMED QONUNI – gidrostatika va aerostatikanit asosiy qonuni. Miloddan avvalgi 3-asrda Arximed ochgan. Suyuqlik yoki gazga botirilgan har qanday jismga shu jism siqib chiqargan suyuqdik yoki gaz og’irligiga teng gidro-, … Read More

ARXIMED SPIRALI – o’z nuqtalaridan biri o atrofida tekislik bo’ylab tekis aylanayotgan OA to’g’ri chiziq ustida doimiy tezlik bilan harakatlanib boruvchi M nuqta chizgan yassi egri chiziq. Harakatlanayotgan to’g’ri chiziqqa … Read More