Category: A harfi

ARXANTROPLAR (Yunoncha archaios qadimgi va anthropos — odam) — evolyutsion taraqqiyoti darajasi va madaniyati xarakteriga ko’ra o’zaro yaqin bo’lgan qad. qazilma odamlar (pitekantrop, sinantrop va boshqalar).

ARXANGELSKIY NIKOLAY PORFIREVICH (1891.1.4. — Toshkent — 1977.11.12) — rus ma’rifatparvari, pedagog-o’lkashunos. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan o’qituvchi (1940), Sankt-Peterburg universitetining tarix-Filologiya fakultetini tugatgan (1916). 1916 yildan zemstvo maktabida rus tili va … Read More

ARXANGELSKIY ANDREY DMITRIYEVICH (1879.8.12. – 1940.16.6) – geolog olim, Moskvalik tektonist olimlar ilmiy maktabining asoschisi, akademik (1929). MDUda (1920-32) va Konchilik akademiyasida (1924 — 32) professor. Geologiya ilmiy tadqiqot instituti … Read More

ARXANGELSK VILOYATI – Rossiya Federatsiyasi tarkibidagi viloyat. Neneslar Muxtor okrugi hamda Kolguyev, Vaygach, Novaya Zemlya, Frans-Iosif yeri va Solovki orollarini o’z ichiga oladi. Viloyat shimolda Oq, Barents va Kara dengizlarga … Read More

ARXANGELSK – shahar (1613 yilgacha Novoxolmogori), Rossiya Federatsiyasi Arxangelsk viloyati markazi. Arxangelsk Rossiyadagi eng yirik dengiz va daryo portlaridan biri. Aholisi 410 mingdan ziyod (1999). Yirik temir yo’l tuguni. Arxangelskning … Read More

ARXAIZM (Yunoncha archaios — qadimgi, kohxna) — eskirib, iste’moldan chiqib qolgan so’z yoki ibora. Leksik (Arkon, Mirzo va hokazolar), fonetik (ersa, birlan, emdi va hokazolar), morfologik (bilur, turur, bo’lgay, burung’i … Read More

ARFA (italyancha Agra) — uchburchak shaklidagi qadimgi torli tirnama soz. Dastlabki tasvirlari miloddan avvalgi 3 – ming yillikka taalluqli. Oddiy ko’rinishdagi Arfa jahonning deyarli barcha xalqlarida uchraydi. Turli xalqlar orasida … Read More

ARUNACHAL-PRADESH – Hindistonning shimoli-sharqidagi shtat (1986 yilgacha ittifoqdosh hudud), Himolay tog’larining Janubiy-sharqida. Maydoni 83,6 ming kilometr kvadrat. Aholisi 858 ming kishi (1991). Ma’muriy markazi — Itanagar. Hududidan Brahmaputra daryosi oqib … Read More

ARUZ (Arabcha — arz qilmoq) — she’riy o’lchov, vazn. Yaqin va O’rta Sharq xalqlari she’r tizimi. Aruz nazariyasi turkiy xalqlarga, xususan o’zbek she’riyatiga arablardan o’tgan. Navoiyning “Mezon ul-avzon” asarida ko’rsatilishicha … Read More

ARUBA —Janubiy Amerikaning shimoliy qirg’og’i yaqinidagi Orol. Shamolsiz orollar to’dasiga kiradi. Maydoni 190 kilometr kvadrat. Balandligi 188 metrgacha. Aholisi 67 ming kishi (1991), asosan negrlar va mulatlar. Niderlandiya Antil orollari … Read More