Category: B harfi

BETONQORGICH — tsement, qum, shag’al va chaqiq toshni mexanik usulda aralashtirib va bu aralashmani suv bilan qorib beton qorishmasi tayyorlovchi qurilma. Asosiy ish qismi elektr dvigateli aylantiradigan aralashtirish barabani. Betonqorgich … Read More

BETON YOTQIZGICH (melioratsiyada)—kanal tubi, nishablari va qirg’oqlari, damba usti va boshqa joylarga beton qorishmasini yoyish, tekislash va zichlash uchun mo’ljallangan mashina. Melioratsiya Beton yotqizgichlari bunkerli va bunkersiz bo’ladi; vazifasiga ko’ra … Read More

BETON (Fransuzcha beton va lotincha bitumon— tog’ smolasi)—bog’lovchi modda (masalan, tsement), suv, to’ldirgichlar (masalan, shag’al, qum), ayrim hollarda qo’shilmalar qo’shib tayyorlanadigan qorishmaning zichlashib qotishi natijasida hosil bo’ladigan qurilish materiali. Qadimda … Read More

BETOB ABDULHAQ (1888-1969)— afg’on shoiri, olim. Kobul universiteti professor (1937), Malik ush-shuaro (1952). Dariy tilida yozgan. Arab va fors adabiyotini chuqur o’rgangan. G’azal va qasidalardan tuzilgan “Devon”i bor (1960). Asarlarida … Read More

“BETLEXEM STIL KORPOREYSHEN” (Bethlehem Steel) AK.LUFLARH metallurgiya kompaniyasi. 1904 yilda tashkil etilgan. Mellonlar va Morganlar moliya guruhiga qaraydi. Sanoat jihozlari va harbiy texnika ishlab chiqaradi, kemasozlik va harbiy sanoatda katta … Read More

BETELGEYZE, Betey gey Ze— ravshanligi yarim uzgaruvchan yulduz; Orion a si. Eng yorug’ yulduzlardan biri. Ravshanligi 5,8 yil davr bilan 0,3—1,2 ko’rinma yulduz kattaligi oralig’ida o’zgaradi. Ravshanligi o’zgarishiga sabab uning … Read More

BETE (Bethe) Xans Albrext (1906) nemis nazariyotchi fizigi. 1933 yilda Germaniyadan ko’chib ketgan, 1935 yildan AQShda. Ilmiy ishlari kvant mexanikasi, yadro fizikasi, qattiq jismlarning kvant nazariyasi, astrofizikaga oid. Yulduzlarda termoyadroviy … Read More

BETATRON — elektronlarning induktsion tezlatgichi. Oddiy transformatorga uxshab tokka ulanadi, ikkilamchi g’altak o’rnida “teshik kulcha” shaklidagi vakuum kamerasi joylashgan. Vakuum kamerasida elektronlar manbai—injektor o’rnatilgan. Vakuum kamerada injektordan chiqqan elektronlar aylana … Read More

BETA TERAPIYA — betazarralardan davo maqsadida foydalanish, nur bilan davolash usullaridan biri; kasallangan a’zoga yuborilgan radioaktiv izotopning beta nurlanish ta’siriga asoslanadi. Beta terapiyaning applikatsion (teri va shilliq qavatlar, ko’z oqi … Read More

BETA SPEKTROSKOPIYA (bepektroskopiya) — yadrolarning beta yemirilishi va gammanurlarning ichki konversiyasi natijasida ajralib chiqqan elektron va pozitronlarning uzluksiz spektrlarini tekshirish. Yadrolarning betaspektroskopiyasi betaspektrometrlar yordamida tekshiriladi. Radioaktiv izotoplar spektrning o’rtacha energiyasi … Read More