BORBAD

BORBAD, Barbad, Pahlabod, Faxliz Marviy (taxminan 585, Niso — 628/38, Marv) — atoqli sozanda, xonanda, shoir va bastakor. Dastlab ijro va ijod sirlarini o’z otasidan o’rgangan, Marvga ko’chib, bu yerdagi … Read More

BORASIT

BORASIT — mineral, boratlar sinfiga mansub. Kimyoviy formulasi Mg,[B7O|2] OCL; tarkibida 62,5% V2O5 bor. Rombik singoniyada kristallanadi. Fe (36% gacha), Mp va boshqa qo’shimchalar bor. Borasit kub, tetraedr, psevdooktaedr, kuboktaedr … Read More

BORATLAR

BORATLAR — borat kislota tuzlari va efirlari. Tuzilishi, tarkibi va tabiatda uchrashiga ko’ra Boratlar anorganik, organik va tabiiy Boratlarlarga bo’linadi. Anorganik boratlar (oksoboratlar), ortoborat (N3VO3), metaborat (NVO2) hamda erkin holda … Read More

BORAT KISLOTA

BORAT KISLOTA, ortoborat kislota, HjBOj — kuchsiz anorganik kislota, rangsiz yaproqchalar shaklidagi oq kristall. Zichligi 1460 kg/m3. Suvda oddiy trada kam, qizitilganda yaxshiroq eriydi. Spirt va boshqa organik moddalarda ham … Read More

BORAZON

BORAZON — sun’iy olmos; bor nitridning olmossimon modifikasiyasi. Yuqori temperatura (1350 gradusdan yuqori) va bosim (3200 Mn/m2 dan yuqori) da borni azot bilan biriktirib olinadi qattiqligi olmosnikiga yaqin, lekin Borazon … Read More

BORAZOL

BORAZOL, borazin, B3N3H6 — Rangsiz suyuqlik. Molekulyar moddasi 80,05, suyuqlanish temperaturasi — 57 gradus, qaynash temperaturasi 55 gradus. zichligi 810 kg/m3 (55″), 1000 kg/m3 (— 57″). Tuzilishi, fizik va kimyoviy … Read More

BORA

BORA (Yunoncha boreas — shimol shamoli) — tog’ bag’rida pastga qarab esadigan kuchli sovuq shamol. Uncha baland bo’lmagan tog’lar iliq dengiz bilan tutashgan joylarda kuzatiladi. Bora esganda havo temperaturasi pasayadi. … Read More

BOR RADIUSI

BOR RADIUSI — N. Bor atom nazariyasi (1913) ga muvofiq vodorod atomida yadroga eng yaqin elektron orbita radiusi; a0 bilan belgilanadi. do=ya2/4ya2 Te2=5,2917706(44)1010 m (1980), bunda: һplank doimiysi, mvae elektron … Read More

BOR POSTULATLARI

BOR POSTULATLARI — atom kvant nazariyasidagi asosiy farazlar (N. Bor tomonidan yaratilgan, 1913): 1) atom ichki energiyalarining ma’lum qiymatlarida uning qator barqaror holatlarda bo’lishi; 2) atom bir barqaror holatdan boshqa … Read More

BOR NITRID

BOR NITRID, BN — bornit azot bilan birikmasi. V2O3 ning qaytaruvchilar (ko’mir, magniy) bilan aralashmasini ammiak atmosferasida qizdirib yoki 2000° dan yuqrri temperaturada elementlardan olinadi; oddiy sharoitda aBN — kubik, … Read More