Category: B harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Bo’g’in (turkcha)-uzunlik o’lchovi. Bir tuya yuk degani. U o’rta barmoqning o’rta bo’g’ini egniga, ya’ni 2-2,5 santimetrga teng.

Bo’g’joma (turkcha, forscha)-to’rtburchak, murabba shaklidagi ro’zg’or buyumi; ko’rpa-to’shak, kiyim-kechaklarni saqlashda va tashishda ishlatiladigan bir enli mato. Kashta tikib, gul bosib bezatiladi, shuningdek, toza jundan rang-barang bezakli qilib to’qiladi. Ko’chmanchi va … Read More

Bo’ta-oltin, kumush, mis, rux, birinj (bronza) kabilarni eritish uchun ishlatiladigan qadimgi asbob; dumaloq kosacha. O’tga chidamli gilbo’ta loyidan yasalgan. Zargar va rixtagarlar ma’danlarni Bo’tada ko’raga solib eritganlar. XV asr yozma … Read More

Bo’rk (turkcha)-qadimgi bosh kiyimi. Qishda hamda yozda kiyiladigan. Bo’rk bo’ladi. Bo’rk hayvon terisidan tikilib, qimmatbaho qalin gazmol bilan qoplangan. Bo’rkni erkaklar ham, xotin-qizlar ham kiyishgan. Tikilgan hayvon terisiga qarab u … Read More

Bo’lamon, Balamon, Balabon-Markaziy Osiyo va Kavkaz xalqlarining tilchali puflama sozi. Qadimgidan mashhur, ayniqsa, XV-XVII asrlarda Bo’lamonchi sozandalar nomi tarixiy manbalarda ko’p uchraydi. Tashqi ko’rinishi kichik surnaysimon bo’lsa-da, nayining ichki kengligi … Read More

Bo’ljar (turkcha-mo’g’ulcha)-1) XIII-XIX asrlarda Dashti Qipchoq, Movarounnahr va Xurosondagi turkiy saltanatlar harbiy qismlarining kelishuvga muvofiq yig’iladigan joyi, va’dagoh. Miod vaqti va miod yeri kabi ma’nodoshlari ham qo’llanishda bo’lgan. Har bir … Read More

Bo’yinog’a (turkcha)-Qo’qon xonligi va Buxoro amirligida saroyda hukmdorga ta’zim bajo keltirish jarayonini nazorat qilgan amaldor.

Bo’yin-uzunlikning taxminiy o’lchovi; haydalgan yer maydonining u boshidan bu boshigacha bo’lgan masofarni bildiradi. 1 Bo’yin 120-150 qadamga teng. Agar 1 qadam o’rtacha 0,75 metrda teng deb olinsa, 1 Bo’yin 0,75 … Read More

Byust (lotincha bustum-kuydirish joyi, fransuzcha buste-maqbaradagi haykal)-odamning ko’krakdan yuqori-bosh qismi tasvirlangan haykal, mukammal haykaltaroshlik asari. Dastlab Misr va Yunonistonda paydo bo’lgan, so’ng Qadimgi Rimda portret san’ati sifatida shakllangan (mujassamotiga taglik … Read More

Byurokratiya (fransuzcha bureau-byuro, idora, yunoncha kratos-kuch, hokimiyat, hukmronlik)-dastlab hukumat idoralarining rahbarlari va amaldorlari hokimiyati; keyinchalik jamiyatning turli sohalarida paydo bo’lgan yirik tashkilotlardagi xizmatchilar qatlamini ifodalagan. Boshqaruv va ma’muriyatning zarur qismi … Read More