Category: CH harfi

CHELEKEN — Kaspiy dengizining Sharqiy qirgog’idagi yarim Orol, Turkmaniston hududida. Dastlab (20-asrning 30-yillarida) Orol bo’lgan. Kaspiy dengizi suv sathining pasayishi natijasida 1937 yildan yarim orolga aylangan. Maydoni 500 kilometr kvadrat. … Read More

CHELAK XAZINASI – Samarqand viloyati (hozirgi Payariq tumani Chelak shahri) dagi Chelak shahar xarobasidan topilgan kumush buyumlar (1961). Topilmalar 4 ta kumush idishdan iborat bo’lib, ulardan biri — sosoniylar davriga … Read More

CHELAK — Samarqand viloyati Payariq tumanidati shahar (1981 yildan). Ilgari uning o’rnida Oytamg’ali qishlog’i bo’lgan. Ch. tuman markazi (Payariq) dan 8 kilometr, yaqin temir yo’l stantsiyasi — Samarqand (36 kilometr). … Read More

CHEKSIZLIK (matematikada) — miqdorlar, kattaliklar va boshqa matematik tushunchalarni kengaytirish maqsadida ishlatiladigan tushuncha. Matematik analizda cheksiz kichik, cheksiz katta miqdorlar, geometriyada cheksiz uzoqlashgan elementlar, haqiqiy sonlar tuplamini ikkita “maxsus” son … Read More

CHEKSIZ KO’PAYTMA – hadlari noldan farqli bo’lgan ketma-ketlik hadlarining ko’paytmasidan tuzilgan.

CHEKSIZ KATTA MIQDOR – o’zgarish jarayonida mutlaq qiymati bo’yicha berilgan har qanday sondan katta bo’lib qoladigan o’zgaruvchi miqdor. Cheksiz katta miqdor o’zgarish jarayonida mutlaq qiymati bo’yicha avvaldan berilgan har qanday … Read More

CHEKLILIK VA CHEKSIZLIK (falsafada) — narsa va hodisalarning qarama-qarshi tomonlarini ifodalovchi tushunchalar. Cheklilik — fazo va vaqtda o’z ibtidosi va intihosi bo’lgan aniq, chegarali ob’yektlar (narsa, jarayon, hodisa, holat, xususiyat … Read More

CHEKLI MATEMATIKA, diskret matematika — matematikaning chekli tarzdagi ob’ektlar xossalarini o’rganuvchi bo’limi. Ob’yektlari: chekli gruppalar, chekli grafalar, chekli avtomatlar, Tyuring mashinasi va boshqalar.

CHEKKA NUQTA — ishlab turgan porshenli mashina tsilindrida porshenning o’z harakat yo’nalishini o’zgartiradigan eng chekka holati. Porshenning tirsakli val (krivoship) dan eng uzoqlashgan holati yuqori Chekka nuqta (YUCHN), unga eng … Read More

CHEKKA DENGIZLAR – materiklarga yondashib turgan va okeandan yarim orollar hamda orollar orqali ajralgan dengizlar. Chekka dengizlar, odatda, materik sayozligida va materik yon bag’rida joylashgan bo’ladi. Bu dengizlarning barcha xususiyatlari … Read More