Category: D harfi

DELEDDA (DELEDDA) GRATSIYA (1871.27.9, Nuoro, Sardiniya — 1936.15.8, Rim) — italyan adibasi. Ijodi 19-asr oxirida italyan adabiyoti, operasi va tasviriy san’atida vujudga kelgan realistik yo’nalishning verizm oqimiga yaqin. Deledda roman … Read More

DELAKRUA (DELACROIX) FERDINAND VIKTOR EJEN (1798.26.4, Sen-Moris, Parij yaqinida — 1863.13.8, Parij) — frantsuz rassomi, progressiv romantizmning yirik namoyandasi. Delakrua ijodida yangi usullarni dadil qo’llab to’yingan koloritga, dadil bo’yoq surtmasi, … Read More

DELAGOA — Hind okeanidagi qo’ltiq, Afrikaning Sharqiy sohilida. Uzunligi 112 kilometr, kengligi 25-40 kilometr. Chuqurligi 16 metrgacha. Sohillari o’rmon bilan qoplangan, botqoqlashgan pasttekislik. Daryolarning quyilish joyida qulay buxtalar vujudga kelgan. … Read More

DELAVER — AQSh shtati. Mamlakatning Atlantika okeani sohilida, Delmarva yarim orolining Sharqiy qismida joylashgan. Maydoni 5,3 ming kilometr kvadrat. Aholisi 796,1 ming kishi (2001). Ma’muriy markazi — Dover shahri. Relefi … Read More

DELAVARLAR (o’zlarini Lenape deb atashadi) — indeys xalqi. AQSh (Nyu-York, Viskonsin, Kanzas, Oklaxoma Shtatlari, 3 ming kishi, 1990-yillar o’rtalari) da va Kanada (Ontario viloyatining Janubdagi rezervatsiyalarda, 1 ming kishi) da … Read More

DEKSTRINLAR (S6N10O5)” – kraxmal va glikogen gidrolizlanganda (chala parchalanganda) hosil bo’ladigan mahsulotlar. Gidrolizning boshlang’ich bosqichida yod ta’sirida ko’k rang beradigan amilodekstrinlar, so’ngra eritrodekstrinlar (yod ta’sirida qizil-qo’ng’ir rang beradi) va maltodekstrinlar … Read More

DEKRET (lotincha decretum — farmon, qaror) — oliy hokimiyat yoki boshqaruv organi chiqargan va qonun kuchiga ega bo’lgan qaror. Dastlab “Dekret” iborasi qadimgi Rimda ishlatilgan. Sobiq SSSRda 1936 yilgacha davlat … Read More

DEKORATSIYA (lotincha decoro — bezayman) — teatrda sahnani, kinoda film suratga olinadigan joy — maydon, pavilonni spektakl, film mazmuniga moslab bezash. Dekoratsiya yaratishda rassomlik, haykaltaroshlik, me’morlik, voqelik joyini loyihalash san’ati, … Read More

DEKOMPRESSION KASALLIKLAR — atrof muhitda bosimning tez o’zgarishi natijasida ro’y beradigan kasallik holati. Asosan uchuvchilarda, g’avvoslarda va kessonda ishlovchilarda (kesson kasalligi) uchraydi. Ancha yuqori bosimli muhitdan birmuncha past bosimli muhitga … Read More

DORI QUTICHA, aptechka — birinchi tibbiy yordam ko’rsatishda, shuningdek, o’z-o’ziga va o’zaro yordam berishda ishlatiladigan doridarmonlar, bog’ov materiallari hamda tibbiy anjomlar joylashtirilgan quticha. Qanday maqsadda ishlatilishiga qarab, onalar va bolalar … Read More