Category: D harfi

DEKABR (lotincha decem — o’n) — Grigoriy kalendarida yilning o’n ikkinchi oyi (31 kunlik). Yuliy Tsezar kalendarini isloh qilgunga qadar o’ninchi oy hisoblangan.

DEYCH ALEKSANDR IOSIFOVICH [1893.2(14).5, Kiyev – 1972.8.4, Moskva] — rus yozuvchisi, adabiyotshunos, tarjimon. Professor (1922), Filologiya fanlari Doktori (1945). Kiyev universitetini tamomlagan (1917). “Jahon adabiyotida don Juan tipi” (1911), “Prometey … Read More

DEYTRON (Deyton) — vodorod izotopi (deyteriy) yadrosi; 2n, D yoki d bilan belgilanadi. Atom yadrolari ichida eng oddiysi, ikki nuklon (1 proton va 1 neytron) dan tuzilgan. Deytronning massa soni … Read More

DEYTON — AQShning shimoliy-Sharqiy qismidagi shahar, Ogayo shtatida. Aholisi 166,1 ming kishi (2000, shahar atrofi bilan 950 ming kishi). Transport yo’llari tuguni. Xalqaro ahamiyatga ega aeroporti bor. Deyton kassa apparatlari … Read More

DEYTERIY-NATRIYLI REAKTOR — sekinlatkich sifatida og’ir suv — deyteriy va issiklik eltuvchi vosita — suyuq natriy ishlatiladigan reaktor.

DEYTERIY (Deuterium, Yunoncha deuteros — ikkinchi), Deyteriy yoki ba’zan N2— vodorodning og’ir izotopi. Deyteriy tabiiy vodorod tarkibida oz miqdorda (0,015%) aralashma holida uchraydi. 1932 yilda amerikalik olim G. Yuri topgan. … Read More

DEYOK — Gerodotnnng ma’lumotiga ko’ra, Midiyaning dastlabki podshosi (miloddan avvalgi 727-675). Midiyani Ossuriya asoratidan xalos etgandan so’ng xalq tomonidan hokimiyat tepasiga avval hakam (sudya) sifatida, so’ngra parokanda mamlakatda uzil-kesil tartib … Read More

DEYNEKA ALEKSANDR ALEKSANDROVICH [1899.8(20).5, Kursk – 1969.12.6, Moskva] — rus rassomi. Xarkov rassomlik bilim yurtida (1915-17) va Moskva Oliy badiiy texnika ustaxonasida (1920-25) ta’lim olgan. Ijodida davr ruhi, jo’shqin hayot, … Read More

DEYMOS (Yunoncha deimos — dahshat) — Mars tabiiy yo’ldoshlaridan biri (ikkinchisi Fobos). Amerika astronomi A. Xoll 1877 yilda kashf etgan. Diametri taxminan 15 kilometrga teng. Marsdan uzoqligi 23460 kilometr. Marsning … Read More

“DEYLI TELEGRAF” (“The Daily Telegraph”, “kundalik telegraf”) — ingliz gazetasi. London va Manchesterda chiqadi. 1855 yilda tashkil etilgan. Konservativ partiya rahbariyati nuqtai nazarini targ’ib qiladi. Angliya kiborlari, amaldorlari va ziyolilari … Read More