“DINI ILOHIY”

“DINI ILOHIY” — hinduiylik, Islom, jaynizm va zardushtiylik elementlarini o’zida mujassamlashtirgan va Hindistonda shoh Akbar tomonidan joriy etilgan din. Bu din Hindistondagi diniy nizolarni bartaraf qilish va davlatni markazlashtirish maqsadida … Read More

DINGO

DINGO (Canis dingo) — itsimonlar oilasiga mansub yirtqich sut emizuvchi hayvon. Avstraliyada tarqalgan. Bo’yi va tuzilishi nemis ovcharkasiga o’xshaydi. Tanasining uzunligi 90-100 santimetr. Juni oqsariq, kulrang-qoramtir. O’rmon, tog’lardagi butazorlar va … Read More

DINGILJA

DINGILJA — Qoraqalpog’istonning To’rtko’l shahridan 15 kilometr shimoli-Sharqda joylashgan turar joy xarobasi (miloddan avvalgi 5-4-asrlar). Dingilja deb nomlanishi ilk o’rta asr davriga mansub qal’a nomidan olingan. Dingiljani S. P. Tolstoe … Read More

DINGAAN

DINGAAN (? – 1843) – Janubiy Afrikadagi zulu qabilalari dohiysi (1828— 40), Chaka (Shaka) (1787-1828) ning vorisi. Dingaan 30-yillarda bur va ingliz mustamlakachilariga qarshi zulularning qurolli kurashini boshqargan. Inglizbur-zulu urushi … Read More

DINARA TOG’LIGI

DINARA TOG’LIGI – Bolqon yarim orolining shimoli-g’arbidagi tog’lik. Xorvatiya, Bosniya-Gersegovina, Chernogoriya va Albaniya hududida. Uzunligi 650 kilometr, eni 230 kilometr. O’rtacha balandlikdagi tog’lik, eng baland joyi 2692 metr (Ezersa tog’i). … Read More

DINAMOMETR

DINAMOMETR (Yunoncha dynamis — kuch va … metr) — kuch yoki burovchi momentni ulchaydigan asbob. Dinamometr kuch zvenosi (qayishqoq element) va hisoblash qurilmasidan iborat. Vazifasiga ko’ra, namuna (etalon) va ish … Read More

DINAMOMETAMORFIZM

DINAMOMETAMORFIZM (Yunoncha dynamis — kuch va metamorphosis — o’zgarmoq) — yer po’stida tog’ jinslarining strukturaviy, ma’lum darajada tubdan mineral o’zgarishlari, metamorfizmning bir turi. Dinamometamorfizmning asosiy omillari — tektonik harakatlardan vujudga … Read More

DINAMOGRAF

DINAMOGRAF (Yunoncha dynamis — kuch va … graf) — 1) mashina va mexanizmlar detallariga ta’sir etayotgan kuchning ma’lum vaqt ichida o’zgarishini qog’oz tasmaga chiziq (nuqta) ko’rinishida qayd qiladigan asbob. Dinamograf … Read More

“DINAMO”

“DINAMO” — jismoniy tarbiya va sport jamiyati. Bu jamiyat O’zbekistonda 1925 yildan faoliyat ko’rsatadi. 1993 yilda O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligida ro’yxatdan o’tgan. O’zbekistonning “Dinamo” jamiyati maqsad va vazifalariga ichki ishlar … Read More

DINAMIT

DINAMIT (Fransuzcha dynamite, Yunoncha dynamis — kuch) — kuchli portlovchi modda. Asosiy tarkibiy qismi — nitrogliserin va boshqa suyuq nitroefirlar (15%). Avval (1867, A. Nobel) — nitrogliserin va kukun holatdagi … Read More