Category: E harfi

ELEKTRODINAMIKA — fizikaning elektromagnit hodisalarni o’rganish bilan shug’ullanadigan bo’limi. Klassik Elektrodinamika, kvant Elektrodinamika va harakatlanuvchi muhit Elektrodinamikasidan tarkib topgan. Klassik Elektrodinamika ikki qismdan iborat; 1) klassik makroelektrodinamika — makroskopik elektromagnit … Read More

ELEKTROD (elektro… va Yunoncha poyok — yo’l) — 1) payvandlash elektrodi — payvandlash, eritish yoki kesib tushirish vaqtida detalga elektr toki beradigan element (plastinka, rolik yoki sterjen). Metall, kamdankam hollarda … Read More

ELEKTROVOZ [elektro… va ruscha voz(it) — tashimoq] — asosan, kontakt tarmog’i, ba’zan o’ziga o’rnatilgan akkumulyatorlar yoki faqat akkumulyatorlardan energiya oladigan Lokomotiv. Vazifasiga ko’ra, magistral (yuk, yo’lovchi va yukyo’lovchilarga mo’ljallangan), manyovrchi, … Read More

ELEMENTAR FUNKTSIYALAR — ko’phadlar, ratsional, ko’rsatkichli, darajali, logarifmik, trigonometrik, teskari trigonometrik funktsiyalar, shuningdek, bu funktsiyalardan to’rt arifmetik amal va chekli marta qo’llanilgan superpozisiyalar yordamida hosil qilinadigan funktsiyalarni o’z ichiga olgan … Read More

ELEMENTAR MATEMATIKA — matematikaning, asosan, o’rta va o’rta maxsus ta’lim hajmidagi bo’limlarini ichiga olgan qismi. Elementar matematikaga arifmetika, sonlarning elementar nazariyasi, elementar algebra, elementar geometriya va trigonometriya kabi sohalar kiradi. … Read More

ENDOSKOPIYA (Endo… va skopiya — ko’rish) — kovak, ichi bo’sh a’zolar (me’da, to’g’ri ichak, qovuq, bronxlar va boshqalar) ni optik asbob (endoskop) yordamida ko’rib, tekshirish usuli. Bronxoskopiya (bronxlarni), gastroskopiya (me’dani), … Read More

ENDOMITOZ (Endo… va mitoz) — tugallanmagan mitoz ko’rinishlaridan biri; yadro membranasi saqlangan holda, yadrocha parchalanmasdan va mitoz duki hosil bo’lmasdan xromosomalar sonining ikki hissa ortishi. Ilgari Endomitozga poliploid va politen … Read More

EMPIRIOKRITISIZM (Yunoncha — tajriba va — tanqid) — falsafiy oqim. Asoschisi — R.Avenarius, E.Max. 19-asr oxiri — 20-asr boshida paydo bo’lgan. Empiriokritisizmning asosiy mohiyati bilish jarayonida tajriba usullarini rad etishdir. … Read More

EMPIRIZM (Yunoncha etreta — tajriba) — falsafiy oqim; hissiy tajribani bilishning birdanbir manbai deb hisoblaydi. Rasionalizmga qarama-qarshi turadi. Tajribani, hissiy bilishni mutlaqlashtirish, rasional bilish (tushunchalar, nazariyalar) ahamiyatini pasaytirish Empirizmga xos … Read More

EMOTIVIZM (inglizcha — hissiyot tug’diruvchi) — mantiqiy pozitivizmning axloq nazariyasi; axloq haqidagi mulohaza va tushunchalarni chin ham, yolg’on ham deb bo’lmaydi, ularda ma’rifiy mazmun yo’q, ular ma’naviy hissiyotlarni ifoda etish … Read More