Category: G harfi

Geraklit Efeslik (Herakleitos Ephesios) (mil. AV. taxm. 544-483) — yunon faylasufi, Ioniya fayla- suflaridan biri. Oliy aristokrat- lar oilasida tug’ilgan. Falsafa ta- rixida birinchi bo’lib ob’ektiv dialektika tamoyillarini ko’rsatib bergan. … Read More

Gepatologiya (Yun. hepar — Ji – gar va …yaogiya) — gastroenterologiya FA- nining bir bo’limi; jigar va o’t yo’llari kasalliklarining kelib chiqish sababla- ri, klinik kechishi, diagnostikasi hamda davolash va … Read More

Gepatit (Yun. hepar; hepatos — Ji- gar) — jigar yallig’lanishi b-n kechadigan kasalliklar guruhi. Infektsion (virus- li gepatit A, V, S, E, D) yoki noinfektsi- on g. (mas, ovqatdan zaharlanish) … Read More

Gepatoz (Yun. hepar — jigar va osis — kasallik) — bir qator jigar kasal- liklarining umumiy nomi; yallig’lanish alomatlari ozgina bo’lgani yoki umuman bo’lmagani holda jigar parenximasi- ning distrofik o’zgarishi … Read More

Gepard (Acinonyx jubatus) — mu- shuksimonlar oilasiga mansub yirtqich sut emizuvchi, gepardlar (Acinonyx) urug’ining yagona turi. Tanasining uz. 123— 150 sm, dumi 63-75 sm. Oyoqlari uzun va ingichka, tirnoqlari ichkariga … Read More

GEOXRONOLOGIK SHKALA – umumiy stratigrafik shkala birli- klariga ekvivalent bo’lgan geoxrono- logik bo’limlarning ierarxiya (quyi bo’limlarning yuqori bo’limlarga bosqichma-bosqich bo’ysunish) sistemasi. Geoxronologik bo’limlar ilmiy jihatdan kuraviy miqyosda tarqalgan, ammo kesimlarning … Read More

Geoekologiya — ekologiyaning yuqori bosqichdagi ekosistemalarini, shu jumladan biosferani o’rganuvchi fan. G. (landshaft ekologiyasi, geogra- FIK ekologiya) 20-a. 30-y.larida ne- mis olimi K. Troll tomonidan ta- Klif qilingan, lekin tarmoklararo … Read More

GEOFIZIK RAZVEDKA USULLARI — foydali qazilma konlarini qidirish va razvedka qilish maqsadida Er qobig’i tuzilishini fizik usullar b-n o’rganish; geofizikat tarkibiy qismi. G. r. u. tabiiy maydonlar (gravitasion, magnit, elektr, … Read More

GEOFON (Geo… va …fon) — er qobig’ining yuqori qatlamlarida tarqaladigan tovush to’lqinlarini qabul qiluvchi apparat. Ichiga ikkita egiluv- Chan yupqa metall plastinka orasiga mahkamlangan zalvar massa joylashti- rilgan qutidan iborat. … Read More

Geotermika (Geo… va Yun. therme — issiqlik, isitma) — er- ning issiqlik maydonini o’rganuvchi fan. Er qobig’idagi qatlamlardan issiqlikning ko’tarilishi (o’tishi) tog’ jinslarining issiqlik o’tkazuvchanligi, issiqdik singdiruvchanligi, t-ra T o’tkazuvchanligi … Read More