Category: P harfi

Prosessor (lotincha processus — Surilish) — elektron mashinaning dastur (programma) da ko’zda tutilgan amallar; informasiyani o’zgartirish, barcha hisoblash jarayonlarini, hisoblash mashinasidagi boshqa qurilmalarning ishini boshqarib turish uchun mo’ljallangan Markaziy qurilmasi. … Read More

Protsent (lotincha procentum — yuz hisobidan), foiz — 1) sonning yuzdan bir ulushi; % belgi bilan ifodalanadi. Masalan, 8 sonining 5 foizi (%) 0,4 ga teng. Sonning mingdan bir ulushi, … Read More

Proxorov Aleksandr Mixaylovich [1916.28.6 (11.7), Aterton sh., Avstraliya — 2002, Moskva] — rus fizigi, kvant elektronika asoschilaridan biri, akademik (1966 y.). Ikki marta mehnat qaxramoni (1969, 1986). Leningrad universitetini tugatgan … Read More

Profilaktoriy — davolash-Profilaktika muassasasi. Aholini ishdan ajralmagan holda davolaydi, dam olish uchun sharoit yaratadi. Yirik ishlab chiqarish korxonalari qoshida kasaba uyushmasi tashkilotlari tomonidan tashkil qilinadi. Profilaktoriyga kunduzgi (kechasi ishlaydiganlar uchun), … Read More

Psixotrop moddalar, neyro leptik moddalar, neyroleptiklar — kishining psixik faoliyatiga ta’sir etadigan dorilar guruhi; ular es-hushni buzmay, alaxlash, gallyusinasiya va psixozga xos boshqa belgilarni yo’qotadi. Nerv kasalliklari va psixik kasalliklarni … Read More

Puankare (Poincare) Raymon (1860.20.8, Myoz departamenti — 1934.15.10, Parij) — Frantsiya Prezidenti (1913-1920 yil yanvar), bosh vazir (1912-1913 yil yanvar, 1922-24 va 1926-29), bir necha marta vazir; senator (1903-13 va … Read More

Pul birligi, mamlakatning pul birligi — mamlakatda qonun yo’li bilan joriy etilgan pul belgisi, mamlakat pul tizimining asosiy unsuri bo’lgan pul hisob-kitobi birligi. Masalan, O’zbekistonning Pul birligi —so’m. AQShning Pul … Read More

Pul emissiyasi (lotincha emisio, inglizcha emision — chiqarish) — davlat tomonidan muomalaga jami turdagi pul belgilarni chiqarish. Pul emissiyasi pul belgilarini bosib chiqarish bilan birga muomaladagi nakd va nakd bo’lmagan … Read More

Punktsiya (lotincha punctio — sanchish) — davo yoki diagnostika maqsadida organizmdagi biror bo’shliq, tomir devori, parenximatoz organ va boshqalarga shpris ignasi sanchish muolajasi. Diagnostik Punktsiya biror bo’shliq (masalan, plevra)dagi suyuqlikni … Read More

Protrombin (Yunoncha pro — ilgari va trombin) — qon plazmasidagi murakkab oqsil (glikoproteid). Protrombin jigarda K vitamin ishtirokida sintezlanadi. Qon ivish jarayonida Protrombindan trombin fermenti hosil bo’lib, u tromb shakllanishini … Read More