Category: P harfi

Paleozoy eratemasi (erasi), paleozoy (Paleo… va Yunoncha zoe—hayot) — Yer geologik tarixining 3-erasi. Radiologik tekshirishlarga ko’ra, Paleozoy eratemasi 560-570 million yil avval boshlanib, 310-320 million yil davom etgan. 1837 yil … Read More

Palermo toshi – qadimgi Misr yilnomalari o’yib bitilgan diorit plita parchasi (43,5×25 santimetr). Qadimgi fir’avnlar sulolasigacha bo’lgan vaqtdan boshlab (miloddan avvalgi 4-ming yillik oxiri) bir qancha asrlarni qamrab olgan. Matn … Read More

Paligorskit (Uraldagi Paligorsk koni nomidan), attapulgit, tog’ terisi, tog’po’kagi, tog’yog’ochi — mortmorillonit guruhiga mansub mineral, magniyning suvli silikati. Monoklin yoki romb singoniyali. Kristallari strukturasi cho’ziqlentali yoki qatqat. Rangi oq, ba’zan … Read More

Palingenezis, palingenez (Yunoncha palin — qayta, yana va genesis — kelib chiqish, tug’ilish) — yerning chuqur qatlamlaridagi magmatik tog’jinslarining qisman yoki to’la erib magmaga aylanish jarayoni. “Palingenezis” termini fanga finlyandiyalik … Read More

Palitra (Fransuzcha palette) — 1) rassom ishlash jarayonida bo’yoqlarni aralashtiradigan moslama (Palitrada rassom bo’yoqlarni aralashtirib yaratayotgan asari uchun kerakli rangni hosil qiladi); yog’och, metall, chinni (fayans)dan yupqa qilib to’rtburchak yoki … Read More

Palov — milliy taom turi. Pishirish usulining xilma-xilligiga va ishlatiladigan masallig’ining turiga qarab Palovning 40 dan ortiq turi bor. Masalan, qovurma Palov, ivitma Palov, mayizli Palov, bedana Palov, qazi Palov, … Read More

Paluba (slavyancha luba — yo’nilgan taxta) — kemalarning suv o’tkazmaydigan gorizontal yog’och yopmasi. Yuqori va pastki Palubalarga bo’linadi. Yuqori Paluba umumiy mustahkamlikni va ko’ndalang biqolikni ta’minlaydi. Pastki Paluba kemani balandligi … Read More

Palma, Palma-demalorka — Ispaniyadagi shahar, Malorka oroli (Balear orollari)da. Balear orollari viloyati va Baleares provintsiyasining ma’muriy markazi. Aholisi 319,1 ming kishi (1998). Aeroporta xalqaro ahamiyatga ega. To’qimachilik, oziq-ovqat, ko’n-poyabzal, kemasozlik, … Read More

Palmadoshlar, palmalar (Palmae yoki Agesaseae) — bir pallali daraxtsimon o’simliklar oilasi. Tropik va qisman subtropiklarda o’sadigan 240 tacha turkumi, 3400 tacha turi ma’lum. P.ning ko’p turlari Osiyoda (Indoneziya), Afrika va … Read More

Palmitin kislota, geksadekankislota.SN (SN2)|4SOON — bir asosli to’yingan karbon kislota, rangsiz kristallar. Molekulyar modda 256,43; Suyuqlanish temperaturasi 62,9°, qaynash temperaturasi 105°, suvda erimaydi, spirt, benzol, atsetonda 20° da oz, 60°da … Read More