Category: P harfi

Payza, yapon tarig’i (Echin-ochloa) — boshoqdoshlar oilasining kurmaklar turkumiga mansub bir yillik boshoqli don va yem-xashak ekini. Xindiston, Xitoy, Koreya, Yaponiyada qadimdan yetishtiriladi. Donidan yorma, spirt olinadi, cho’chqa va parrandalarga … Read More

Pay — biriktiruvchi to’qimadan iborat pishiq tuzilma. Shakli va uzunligi (lenta yoki plastinka) har xil; muskullar Pay yordamida suyaklarga birikadi. Payning pishiq yoki cho’ziluvchanligi, qayishqokligi u paydo bo’lgan biriktiruvchi to’qimaga … Read More

Pagan — myanmalarnnng birinchi davlati (11-13-asrlar). Poytaxti — Pagan shahri. Hozirgi Myanmaning deyarli barcha hududlarini o’z hokimiyatiga birlashtirgan. Anorata tomonidan asos solingan. 1057 yil Janubiy Birmadagi moi davlatlari birlashtirilishi bilan … Read More

Pavlov Ivan Petrovich [1849.14(26).9, Ryazan – 1936.27.2, Leningrad] — rus fiziologi; odam va hayvonlar oliy nerv faoliyati ta’limoti asoschilaridan. Rossiya Fanlar Akademiyasi akademik (1907); tibbiyot-xirurgiya (harbiy tibbiyot) akademiyasini tugatgach (1879), … Read More

Pavilon (Fransuzcha pavilion, lotincha papilio — chodir) — 1) atrofi ochiq, yengil va ixcham qurilgan ko’shksimon imorat, shiypon. Tabiat bilan o’zaro uyg’unlashtirilgan. Sharq me’morligida saroy va ibodatxonalar qurilishida, Yevropa saroy … Read More

Pavlenko Viktor Vladimirovich (1932.14.4, Semipalatinsk viloyati Kukpekti qishlog’i) — O’zbekiston xalq artisti (1985). MXAT qoshidagi teatr studiyasini tugatgan (1971). Sahna faoliyatini 1954 yildan boshlagan. Pavlodar, Kustanay, Barnaul, Saratov, Orenburg teatrlarida, … Read More

Pavianlar (Papio) — martishkalar kenja oilasiga mansub tor burunli maymunlar urug’i. Tanasining uzunligi 75— 80 santimetr, dumi 50-60 santimetr, og’irligi 25 kilogrammdan ortiq. Juni uzun, ba’zan yol hosil qiladi. Quymich … Read More

Pave de kurtey (L) (Pavet de Courteille) (1821 — Parij — 1889) — frantsuz lug’atshunosi. Parij oliy o’quv yurtlarida turkiy tillar kafedrasini boshqargan. “Boburnoma” (1871-73), “Merojnoma” (1882), “Tazkirai avliyo” (1889) … Read More

Protozoologiya (lotincha Protozoa — eng sodda hayvonlar va … logiya) — zoologiyaning bir hujayrali hayvonlarni o’rganadigan bo’limi.

Proto… (Yunoncha protos — birlamchi, ilk) — o’zlashma qo’shma so’zlarning birinchi qismi bo’lib, birlamchilik, dastlabki asos ma’nolarini (masalan, Protoplazma, prototip) yoki cherkovning asosiy mansab va unvonlaridagi yuqori darajani bildiradi (masalan, … Read More