Category: Q harfi

Qobiq (texnika va elastiklik nazariyasida) — ikkita egri chiziq sirt bilan chegaralangan qattiq jism; sirtlar orasidagi masofa boshqa ikkita o’lchamiga nisbatan kichik bo’ladi. Shakliga qarab doiraviy, tsilindrlik. elliptik, konussimon, toroidal … Read More

Qovun daraxti, papayya — Papayyadoshlarga mansub doim yashil mevali daraxt. Afrika va Janubiy-Sharqiy Osiyoda ko’p tarqalgan. Balandligi 4-7 metr. Barglari yirik, panjasimon qirqilgan, 5-7 bo’lakli, uzun bandli. Shox-shabbasiz, tanasining uchida … Read More

Qovog’arilar – haqiqiy arilar oilasiga mansub urug’. Eng yirik (40 millimetrgacha bo’lgan) arilarni o’z ichiga oladi. 20 ga yaqin turi Janubiy-Sharqiy Osiyoda ko’p uchraydi. O’zbekiston hududida bir necha turi bor; … Read More

Qovoqdoshlar — ikki urug’pallali o’simliklar oilasi. Bir yillik va ko’p yillik o’rmalabyoki ilashib o’suvchi, bir yoki ikki uyli o’simliklar. Bitta turkumi daraxtsimon. Barglari oddiy, navbatlashib o’rnashgan, ba’zan bo’laklarga bo’lingan yoki … Read More

Qovoq — qovoqdoshlar oilasiga mansub bir va ko’p yillik o’simliklar turkumi, poliz ekini. 13 turi ma’lum. Vatani — Shimol va Janubiy Amerika. O’rta Osiyo, jumladan, O’zbekistonda qadimdan ekib kelingan. Tuproqqal’a … Read More

Qobulov Jabbor Tillayevich (1911-Samarqand — 1995) — botanik olim. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1975), biologiya fanlari Doktori (1971), professor (1972). O’zDUni tugatgach (1937), Buxoro pedagogika institutida o’qituvchi (1937-40), O’zDU … Read More

“Qobusnoma” – Sharq va Markaziy Osiyo xalqlari orasida keng tarqalgan axloqiy-ta’limiy asar, fors-tojik badiiy nasrining birinchi va yirik yodgorligi (11-asr). Tabariston (Mozandaron) hukmdori Shams al-Maoliy Qobusning nabirasi unsur al-Maoliy (Kaykovus, … Read More

Qobiliyat —insonning individual salohiyati, imkoniyatlari. Qobiliyat bilimdan keskin farqlanadi, bilim mutolaa natijasi hisoblanadi, Qobiliyat shaxsning psixologik va fiziologik tuzilishining xususiyati sanaladi. Qobiliyat ko’nikma, malakassh farq qiladi. Aksariyat ilmiy manbalarda mohirlik … Read More

Qishloq xo’jaligini mexanizatsiyalash — qishloq xo’jaligida insonning jismoniy (qo’l) mehnatini mashina va mexanizmlar bilan bajarish. Qishloq xo’jaligi ishlab chiqarish samaradorligini oshirish hamda mehnat sharoitlarini yaxshilash ishidagi eng muhim masalalardan biri. … Read More

Qon to’xtatuvchi dorilar, gemostatik vositalar — qon oqishini to’xtatuvchi moddalar. Mahalliy ta’sir etuvchi va organizmga dori so’rilgandan so’ng umumiy ta’sir ko’rsatuvchi Qon to’xtatuvchi dorilar farq qilinadi; ular o’z navbatida spesifik … Read More