Category: T harfi

To’nyuquq, Tunyuquq (taxm. 645726) — Turk xoqonligiaa davlat arbobi va sarkarda. Ashida kabilasiga mansub. Turk zodagonlarining Xitoy imperatori saroyida garov sifatida ushlab turilgan o’g’illaridan biri. Uning ismi Xitoy yilnomalarida Tunyuygu … Read More

To’nyuquq bitiktoshi – marmar bitiktosh, turkiy yozuv yodgorligi, Eltarish xoqon (680)ning maslahatchisi va sarkarda To’nyuquq (taxm. 645-726) sharafiga qo’yilgan (712-716). UlanBatordan 66 km Jan.sharkda joylashgan. Bitik 62 satrdan iborat bo’lib, … Read More

To’plamlar nazariyasi – matning to’plamlar umumiy xossalarini o’rganadigan bo’limi. To’plam tushunchasi mat.ning boshlang’ich tushunchasidir. T.n. asoschilari Chex matematigi B. Bolsano va nemis matematigi g. Kantor. To’plamni tashkil qilgan ob’ektlar uning … Read More

TO’YINGAN UGLEVODORODLAR, alkanlar, parafinlar — uglevodorodlarning gomologik qatori, umumiy formulasi SpN2pQ2. asiklik birjmalar sinfiga mansub; eng oddiy vakili — metan SN4; bu qatordagi har qaysi keyingi a’zo o’zidan oldingi uglevoroddan … Read More

Televizion san’at – borliq ni televidenie orqali tasvirlovchi san’at turi. T.e. “badiiy televidenie” ahamiyatini bildiruvchi atama sifatida qo’llaniladi. San’atning boshqa turlari (kino, teatr, adabiyot, tasviriy san’at, musiqa va b.) bilan … Read More

Televizion minora – radio televizion uzatish styasi; televidenie, radioeshittirish, radiotelefon va radiorele aloqasi antennalari o’rnatiladigan tayanch. Balandligi televizion styaning ta’sir radiusiga va uzatuvchi televizion antennaning soni hamda o’lchamiga qarab belgilanadi. … Read More

Televizion kamera, telekamera —ob’ektning optik tasvirini tasvirning uzoqqa uzatish mumkin bo’lgan elektr signallari (videosignallar)ga aylantirib beradigan apparat. Televizion ko’rsatuvlar (telestudiya va telestudiyadan tashqaridan uzatiladigan, diktorlik va b.) hamda sanoat (shu … Read More

Televizion antenna – televizion tasvir signallari va tovushni qabul qilish yoki uzatish uchun % mo’ljallangan qurilma. Uzatuvchi va qabul qiluvchi; metrli va desimetrli diapazonda ishlaydigan turlari bor. Uzatuvchi T.a., odatda, … Read More

Tezoqar — suvning oqimini kanalning balandlikda joylashgan qismidan pastroq qismiga katta tezlikda o’tkazadigan qisqa kanal yoki Nov shaklidagi gidrotexnika inshooti. T. beton, temirbeton, xarsang tosh kabi mustahkam qurilish materiallaridan quriladi. … Read More

Tezlatkichlar (yadro fizikasi da) — elektr maydoni yordamida yuqori energiyali zaryadlangan zarralar (elektronlar, protonlar, atom yadrolari va b.) olish uchun mo’ljallangan qurilmalar. Zarralar qurilmaning vakuum kamerasida harakatlanadi; ularning harakati (traektoriyasi … Read More