Category: V harfi

Valixonov Cho’qon Chingizovich (asl ismi Muhammad Xanafiya) (1835, Qushmurun mavzesi, hoz. Qozog’istonning Qo’stanay viloyati — 1865.? 10, Olti-namal mavzesi, hozirgi Qozog’istonning Toldiqo’rg’on viloyati) — ma’rifatparvar-demokrat, tarixchi, etnograf va folklorshunos. Ablayxonning … Read More

Valiyev Abdulhay Qosimovich (1929.7.5, Toshkent) — faylasuf olim, O’zbekistan Fanlar Akademiyasi akademik (2000), O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1981), falsafa fanlari Doktori (1967), professor (1969). O’rta Osiyo davlat universiteti yuridik … Read More

Valent zona — qattiq jismdagi valent elektronlar bilan to’lgan ruxsat etilgan elektron holatlarning eng yuqori sohasi. Yarimo’tkazgichlarda temperatura T=OK da valent zona butunlay to’lgan bo’ladi. Ushbu holda valent zonadagi elektronlar … Read More

Val tizimi (mashinasozlikda) — asosiy detali valdan iborat bo’lgan tu- tashuvchi silliq mashina detallari (masalan, val va g’ildirak) uchun o’tqazish (valni g’ildirakka o’tqazish) tizimi; tutashuvchi detallarning berilgan nominal o’lchamida valning … Read More

Vaktsina va zardoblar instituti, Toshkent vaktsina va zardoblar ilmiy tadqiqot instituti (Toshvziti) — “O’zfarmsanoat” davlat aktsionerlik kontserniga qarashli muassasa. Dastlab 1918 yilda mikrobiologiya laboratoriya sifatida tashkil etilgan; 1920 yil O’lka … Read More

Vakuum-mikrosxemalar -mikroelektron texnologiya asosida yaratilgan ko’p funktsiyali elektron asbob. Vakuum-mikrosxemalar yuqori vakuumli ballonchadan iborat bo’lib, ichida ma’lum tartibda ko’plab mikroelektrodlar joylashgan. Millionlab metall katodlarni kimyoviy usulda yaratish texnologiyasiga asoslangan. Mikroelektrodlar … Read More

Valyuta interventsiyasi -mamlakat Markaziy bankining valyuta bozoriga va valyuta kursita chet el valyutasining katta summasini sotib olish yo’li bilan aralashuvi. Mamlakat o’z valyutasi kursini oshirishdan manfaatdor bo’lsa, bank va xazina … Read More

Vodorod (Hydrogenium), H—mendeleyev davriy sistemasining birinchi guruhiga mansub kimyoviy element; atom molekulasi 1,00797. Odatdagi sharoitda rangsiz, hidsiz gaz bo’lib, ta’mi yo’q. Metallarga kislotalar ta’sir ettirilganida yonuvchi gaz ajralishi 16 – … Read More

Vombatlar (Vombatidae yoki Phascolomyidae) — xaltalilar oilasi. Avstraliyada miosendan boshlab ma’lum. Uzunligi 67-105 santimetr, vazni 15-27 kilogramm. Dumi rudimentar, oyoklarida yirik tirnoqlari bor. Sut bezi so’rg’ichi 2 ta. Tishlari doimo … Read More

Vose qo’zg’oloni (1887-1888) -Buxoro amirligi hududida bo’lib o’tgan xalq qo’zg’oloni. 19-asrning 70-yillarigacha Ko’lob, Qorategin, Darvoz, Voxon, Ro’shon, Shug’non viloyatlari yarim mustaqil mulk (shohlik, beklik)lar edi. 70-80-yillarda chor mustamlakachi ma’murlari yordamida … Read More