Category: X harfi

XABERTIOZ — chorva mollarining invazion kasalligi. Ko’proq qo’ylarda uchraydi, ularning yo’g’on ichagida parazitlik qiluvchi Chabertia ovina nematodalari qo’zg’atadi. Hayvonlar invatsion lichinkalarni suv yoki o’t bilan yutganda zararlanadi. Kuchli oriqlash, junning … Read More

XABAR BERMASLIK (jinoyat huquqida) — Odil sudlovga qarshi Jinoyat turi. Tayyorgarlik ko’rilayotgan yoki sodir etilgan og’ir yoki o’ta og’ir jinoyat haqida aniq bilgani holda davlat hokimiyati yoki huquqni muhofaza qiluvchi … Read More

XALTALI BO’RI, Tasmaniya bo’risi (Thylacinus cynocephalus) — yirtqich xaltalilarga mansub sut emizuvchi hayvon. Gavdasining uzunligi 100-130 santimetr, dumi 50-65 santimetr. Tanasi cho’ziq, oyoqlari uzun, orqa oyoqlarida 1 barmog’i yo’q. Xaltasi … Read More

XALAJ TILI — turkiy tillardan biri. Markaziy Eronda, Tehronning Janubi g’arbida tarqalgan. So’zlashuvchilar soni 20 ming kishi atrofida (o’tgan asr 80-yillari oxiri). Shevalari 2 guruhga — shimol va Janubiy guruhlarga … Read More

XAYNAN — Xitoydagi provintsiya. Janubiy Xitoy dengizidagi orolda. Materikdan Xaynan bo’g’ozi orqali ajralgan. Maydoni 34,3 ming kilometr kvadrat. Aholisi 7,5 million kishi (1999). Ma’muriy markazi — Xaykou shahri. Relefi, asosan, … Read More

XAZANOVICH RAXIL LEYBOVNA (1906.9.10, Ukraina, Poltava viloyati Loxovisa shahri — 2002) — farmakognost, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1967), farmatsevtika fanlari doktori (1955), professor (1958), Xarkov farmatsevtika institutini tugatgan (1929). … Read More

XONKENDI (1990-yillar boshigacha Stepanakert) — shahar, Ozarbayjon Respublikasi tarkibidagi tog’li Qorabog’ markazi. Temir yo’l stantsiyasi. Aholisi 55,2 ming kishi (1990-yillar o’rtalari). Yengil (ipak kombinati, poyabzal, gilam, tikuvchilik fabrikalari) va oziq-ovqat … Read More

XONA (musiqada) — o’zbek, tojik, uyg’ur mumtoz (maqom va boshqalar) cholg’u kuylarida muntazam o’zgaruvchan va rivojlanib boruvchi tuzilmaning ifodasi. Xonalar vositasi bilan kuy shaklan kengayadi va mazmunan boyib boradi. Xonalar … Read More

XONA (arifmetikada) — o’nli sanoq sistemasida yozilgan natural sonda qatnashgan raqamlar o’rni. Masalan, 7816 — to’rt xonali son. 6871679123 sonida 9 raqami chapdan 7 xonada turibdi deyiladi. Natural son uchun … Read More

XISHROV — Samarqand viloyatidagi shaharcha. Samarqand shahridan 7 kilometr. Darg’om kanalining o’ng sohilida. Ma’muriy jihatdan Samarqand shahar Kengashiga qaraydi. 1951 yilda tashkil etilgan. Aholisi 4,5 ming kishi (2003). Xishrovda avtokorxona, … Read More