Kuril orollari

Kuril orollari – Kamchatka ya. o. va Xokkaydo (Yaponiya) o. oralig’idagi vulkaniq orollar. Oxota dengizini tinch okeandan ajratib turadi. RFning Saxa- Lin viloyati tarkibida. Uzunligi qariyb 1200 km. Mayd. 15,6 ming km2. Parallel orollar — katta Kuril o.lari va kichik Kuril o.laridan iborat. Katta Kuril o.lari 3 guruhga: Jan. (Ku-Vashir, itu- rup, urup va b.), o’rta (Simushir, ketoy, Ushishir va b.) va shim. (Lovushki, Shi- ashkotan, Onekotan, Paramushir va b. t.) guruhlarga bo’linadi. Orollarning ko’p qismi tog’lik (bal. 2339 m. gacha). 160 vul- Kan, shulardan 40 ga yakini harakatdagi vulkanlar, issiq mineral buloklar mav- jud. Kuchli zilzilalar bo’lib turadi. Jan. orollarda o’rmonlar bor, shim. Orol- lar tundra o’simliklari b-n qoplangan. Baliq (keta va b.) va dengiz hayvonlari (nerpa, sivuch va b.) ovlanadi. Kuvashir o.da Kuril qo’riqxonasi joylashgan. K. o. to’g’risidagi ilk ma’lumotlarni 1697 y.da rus sayyohi V.V. Atlasov ma’lum qildi. 1855 y.dagi Rossiya-Yaponiya shar- tnomasiga ko’ra, Iturup o.dan shim.dagi barcha K. o. Rossiyaning mulki deb e’lon qilindi. 1875 y.dagi Rossiya—Yaponiya shartnomasidan keyin esa ular Yaponiya boshqaruvida bo’ldi. 1945 y.dagi Krim konferentsiyasi karoriga binoan, SSSR tasarrufiga o’tdi, 1945 y.ning avgust oy- ida, SSSR—Yaponiya urushi jarayonida sovet qo’shinlari tomonidan egallandi.