Mazut

Mazut (Arab.) – neftdan 350-360° da qaynaydigan yonilgilar (benzin, ligro- in, kerosin, dizel yonilg’isi) ajratib olingandan so’ng qoladigan qora yopishqoq suyuklik. Tarkibiga ko’ra, uglevodlar (mol. m. 400-1000), neft smolalari (mol. m. 500-3000), asfaltenlar, kar- benlar, karboidlar va tarkibida metal- lar (V, Ni, Fe, Mg, Na, Ca) tutgan organic birikmalar aralashmasi. M.ning fizik- kimyoviy xossalari boshlang’ich neftning tarkibi va distillyat fraktsiyalarining haydalish darajasiga bog’liq. Zichligi 890-1000 kg/MH qotish t-rasi 10-40°, oltingu-gurt mikdori 0,5—3,5%, 0,3% gacha kul bo’ladi. Surkov moyi va yonil- gi M.ga bo’linadi. Surkov moyi M.i o’z holida yoki boshqa neft maxsulotla- ri b-n aralashtirib, yonilgi M. esa bug qozonlarida va dvigatellarda ishlatila- Di. M.ning ko’p qismi kreking, kokslash yo’li b-n engil yonilgilar (motor yonilgi- si) olish va bitum i. ch.ga sarflanadi. Maz (Unguentum), surtma dori — dori shakllaridan biri, qo’lga yum-shoq unnaydigan qumoqsiz massa. M. asosi sifatida o’simlik yoki hayvon yoglari, yog’simon modlalar, nsftni qayta ishlash mahsulotlari, sintetik moddalar ishla- tiladi. M. turli kasalliklarni davo- lash, oldini olish maqsadida, shuning- dek, teri va shilliq qavatlarni tashqi ta’sirlardan saqlash uchun qo’llaniladi. U yaxshi yopiladigan bankalarda yoki siqmalarda salqin joyda saqlanadi.