MINERALLAR OQIQ AGREGATLARI

MINERALLAR OQIQ AGREGATLARI — mineral massalarining shak- li; karbonat, nordon sulfatli, nordon fosforli va b. kimyoviy birikmalar yuza katlami yoki gidrotermal eritmala- rining cho’kishidan hosil bo’ladi. M.o.a. kolloid eritmalar, shuningdek, asl erit- malardan hosil bo’lishi mumkin. Agre- gatlar sumalak shaklida (stalaktit va stalagmit), g’udda, kurtaksimon pust, sha- kleiz oqma ko’rinishida bo’ladi. Er pusti va er yuzasida harakatda bo’lgan suv bir qancha minerallar, ayniqsa, ishqoriy-er elementlari karbonatlarini anchagina qismini eritadi. Suvning bug’lanishi, sharoit, t-ra va bosimning o’zgarishi yoki almashinuv reaktsiyasi eritmadagi moddani M.o.a. ko’rinishida ajralib chiqishiga olib keladi. M.o.a. er ustida Er pustining yuza qatlamida: geyzer- lar, mineral buloqlar yotqiziklarida, g’orlar, tog’jinslaridagi yorikdar, bo’shliklarda, ruda konlari oksidlanish zonalarida, shuningdek, tashlandiq ruda konlarida hosil bo’ladi. Biroq ruda mi- nerallari kollomorf “regatlari (pirit, sfalerit, kassiterit va b.) chuqurda joy- lashgan gidrotermal eritmalarda ham Vu- judga keladi. Kaltsit, malaxit, qo’ng’ir temirtosh, mis fos-Fati kabi M.o.a. keng tarqalgan.