23 iyul kun tarixi

? BAYRAMLAR:

? Butunjahon bobo-buvilar va keksalar kuni.
? Butunjahon kitlar va delfinlar kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? AQSh ‐ Ota-onalar kuni.
?? Indoneziya – Bolalar kuni.
?? Qozog‘iston ‐ Chakana savdo xodimlari kuni.
?? Peru – Peru havo kuchlari kuni.
?? Papua-Yangi Gvineya – Xotira kuni.
?? Misr – Inqilob kuni.
?? Ummon – Uyg’onish kuni.
?? Yaponiya – Yozuv kuni.

? VOQEALAR:

  • 971 – Rus knyazi Svyatoslav Igoryevich Dorostol (Bolgariya) devorlari yonidada harbiy kengash o’tkazdi va Vizantiya bilan urush paytida so’nggi jangni o‘tkazishga qaror qildi.
  • 1453 – Gever jangida  Burgundiya gersogi Filipp III Saxiy  Gent isyonchilarini qattiq mag’lubiyatga uchratdi.
  • 1508 – Pedro Navarro qaroqchilardan Penon orolini qaytarib oldi.
  • 1533 – Istanbulda birinchi Avstriya-Turkiya tinchlik shartnomasi tuzildi.
  • 1711 – Prut shartnomasi imzolandi, unga ko’ra Rossiya Azovni Turkiyaga qaytarib berdi va Taganrog qal’asini buzib tashlashni zimmasiga oldii.
  • 1793 – Olmoniya hududidagi Mayns Respublikasi barham topdi.
  • 1831 – Staraya Russda vabo qo’zg’oloni boshlandi.
  • 1867 – Rossiyada Turkiston general gubernatorligi tuzildi.
  • 1874 – Aleksandr Nikolaevich Lodiygin cho‘g‘lanma lampa uchun 1619-sonli imtiyozga ega bo’ldi.
  • 1881 – Xalqaro gimnastika federatsiyasi tashkil topdi.
  • 1908 – Yosh turklar inqilobi. Turkiyada konstitutsiya tiklanishi.
  • 1951 – Fransiyaning Rokenkort shahrida NATO shtab-kvartirasi ochildi.
  • 1952 – Misrda Iyul inqilobi.
  • 1974 – Gretsiyadagi “qora polkovniklar” diktaturasi ag’darildi.
  • 1974 – Farg’ona viloyatidagi Quva shahri tashkil topgan kun.
  • 1985 – “Topol” raketalari tayyor holga keltirildi.
  • 1991 –  Sonic the Hedgehog seriyasining birinchi o’yini (16 bit) chiqdi.
  • 1992 – Abxaziya Gruziyadan mustaqil boʻldi.
  • 1995 – eng yorugʻ kometalardan biri kashf qilindi.
  • 2000 – Quyosh tizimidagi eng katta sayyora – Yupiterning yangi tabiiy yo’ldoshi kashf qilindi. Bu barcha ma’lum bo’lganlar ichida eng kichik yo’ldosh bo’lib, diametri 4,8 km. Kashfiyot Arizona universitetida astronomlar tomonidan qilingan va Massachusets Observatoriyasi tomonidan tasdiqlangan.
  • 2015 – Kepler teleskopi yordamida yer tipidagi birinchi ekzoplaneta topildi, u quyoshga o’xshash yulduz – Kepler-452 b. zonasida joylashgan.
  • 2016 – Kobulda namoyish paytida terakt sodir bo’ldi, 80 ga yaqin odam halok bo’ldi.
  • 2018 – Attika Gretsiya)da o’rmon yong’inlari boshlandi, 102 kishi halok bo’ldi
  • 2021 – Tokioda 2020-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlarining tantanali ochilish marosimi boʻlib oʻtdi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1401 – Franchesko Sforsa (1466) – Milan hukmdorlari sulolasining asoschisi, kondotyer.
  • 1792 – Pyotr Vyazemskiy (1878) – rus shoiri, adabiyotshunos, tarixchi, tarjimon, publitsist, davlat arbobi.
  • 1859 – Vladimir Palladin (1922) – rus botanigi va biokimyogari, akademik, o’simlik biokimyosi maktabining asoschilaridan biri.
  • 1884 – Albert Uorner (1967) – to’rt aka-ukalarning ikkinchisi – Gollivud Warner Brothers film kompaniyasining asoschilaridan biri.
  • 1892 – Xayle Selassiye I (1975) – Efiopiyaning oxirgi imperatori (1930-1974).
  • 1896 – Naum Goldman (1981) – dirijyor, pedagog, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1943).
  • 1898 – Tarashonkor Bondopaddxay (1971) – hind yozuvchisi.
  • 1906 – Vladimir Prelog (1998) – Shveytsariyalik organik kimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1975).
  • 1923 – Kiril Kornblat (1958 y.) – Amerikalik fantast yozuvchi.
  • 1941 – Flora Kerimova – qo’shiqchi, Ozarbayjon xalq artisti.
  • 1954 – Alla Kudlay – qoʻshiqchi, Ukraina xalq artisti (1997).
  • 1960 – Jon Landau – amerikalik kinoprodyuser, Oscar va Oltin globus mukofotlari sohibi. 
  • 1961 – Woody Harrelson – amerikalik aktyor, kinoyulduz.
  • 1968 – Stefani Seymur – amerikalik supermodel va aktrisa.
  • 1976 – Judit Polgar – vengriyalik shaxmatchi, xalqaro grossmeyster.
  • 1989 – Deniyel Redkliff – Britaniyalik aktyor, Garri Potter filmi orqali dunyoga tanilgan.
  • 1995 – Mehrinoz Abbosova – oʻzbek shoirasi, Xalqaro jurnalist va adabiyotshunos.