Geostrofik shamol
Geostrofik shamol – (Geo … va Yun. strophe — burilish, aylanish) — ishqalanish kuchi bo’lmagan, gorizontal bosim gradient kuchi S b-n er aylani- shining og’diruvchi kuchi A muvozanat- lashgan sharoitda havoning tekis va to’g’ri chiziqli gorizontal harakati. G. sh. parallel to’g’ri chiziqli izobaralar bo’ylab shim. yarim sharda bosim gradi- entidan o’ng tomonga va Jan. yarim shar- da chap tomonga to’g’ri burchak ostida og’ib yo’naladi. G. sh. tezligi gorizontal bo- sim gradienti dr ga proportsional. Bir xil bosim gradientlarida u havo zich- ligi r ga va geografik kenglik sinusiga teskari proportsional. Agar tezlikni m/s va bosim gradienti gektopaskalda (har 111,2 km da) ifodalansa: 4,8 Ar g. sh. — gradient shamoluptt xususiy holi hisoblanadi.