8 oktabr kun tarixi

? BAYRAMLAR:

? Butunjahon sakkizoyoq kuni.
? Xalqaro pediatriya kuni.
? Xalqaro tug’ilganlikni ro’yxatga olish kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Germaniya – Buvilar kuni.
?? Eron – Bolalarni himoya qilish kuni.
?? AQSH – Milliy Pierogi kuni.
?? Armaniston – Tank ekipaji kuni.
?? Tojikiston – Qishloq xo‘jaligi kuni.
?? Hindiston – Harbiy havo kuchlari kuni.
?? Belarus – Madaniyat xodimlari kuni.
?? Ukraina – Rassomlar kuni.
?? Rossiya – Qishloq xo’jaligi xodimlari kuni.
?? Ukraina – Advokatlar kuni.
?? Peru – Dengiz kuchlari kuni.
?? Xorvatiya – Mustaqillik kuni.

? 8-OKTABRDA SODIR BO‘LGAN VOQEALAR:

  • 1480 – rus knyazi Ivan III va Buyuk O’rda xoni Axmat qo’shinlari o’rtasida “Ugradagi turish” boshlandi.
  • 1621 – Rech Pospolita va Usmonli imperiyasi o’rtasida Xotin tinchlik shartnomasi imzolandi.
  • 1642 – Monrealda birinchi kasalxona ochildi.
  • 1708 – Lesnoy jangi.
  • 1760 – Yetti yillik urush: Berlin egallandi.
  • 1801 – Rossiya va Fransiya o’rtasida Parij tinchlik shartnomasi imzolandi.
  • 1806 – Napoleon qo’shinlarining Saksoniyaga bostirib kirishi bilan To’rtinchi koalitsiya urushi boshlandi.
  • 1818 – inglizlar jangda birinchi marta boks qo’lqoplaridan foydalanishdi.
  • 1871 –  tarix sahifalarida “Buyuk Chikago yong‘ini” degan nom bilan qolgan falokatda, butun shahar 3 kun yondi. Unda 300 kishi jon berdi va 100 mingdan ortiq kishi uy – joysiz qoldi. 
  • 1873 – AQShda birinchi ayollar qamoqxonasi ochildi.
  • 1893 – Coca-Cola ichimligi ishlab chiqara boshlandi.
  • 1912 – Birinchi Bolqon urushining boshlanishi. Chernogoriya Turkiyaga qarshi urush e’lon qildi.
  • 1918 – Karl Fridrix Finlyandiya Qiroli etib saylandi.
  • 1920 – Buxoro Xalq Sovet Respublikasining e’lon qilinishi.
  • 1945 – Massachustes shtatida yashovchi Persi Spenser mikroto’lqinli pech ixtirosi uchun tasdiqlovchi hujjatini oldi. 
  • 1962 – Jazoir BMTga qo’shildi.
  • 1967 – Che Gevara va odamlari Boliviyada La Igera urushida yarador ravishda qo‘lga tushdi. Gevara, ertasi kuni o‘ldirildi. 
  • 1993 – BMT Janubiy Afrikaga qarshi barcha sanksiyalarni bekor qildi.
  • 2006 – Shimoliy Koreya oʻz tarixida ilk bor Yadro qurolini sinab koʻrdi.
  • 2021 – Afg’onistonning Qunduz viloyatidagi shia masjidida portlash yuz berdi, 100 dan ortiq odam halok bo’ldi.

? 8-OKTABRDA TAVALLUD TOPGAN MASHHURLAR:

  • 1823 – Ivan Aksakov (1886) – rus publitsisti, shoir, jamoat arbobi.
  • 1848 – Per Degeyter (1932) – belgiyalik musiqachi, “Internatsional” musiqasi muallifi.
  • 1871 – Ivan Poddubniy (1949) – rus sportchisi (klassik kurash), sirk ijrochisi, RSFSRda xizmat ko’rsatgan artist.
  • 1883 – Otto Geynrix Varburg (1970) – nemis biokimyogari va fiziologi, Nobel mukofoti sohibi (1931).
  • 1892 – Marina Svetaeva (1941) – rus shoirasi, nasr yozuvchisi, tarjimon.
  • 1912 – Fayozov Vahobjon (1974) – aktyor, rejissyor, xonanda (lirik tenor), O’zbekiston xalq artisti (1950).
  • 1917 – Rodney Robert Porter (1985) – ingliz immunologi va biokimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1972).
  • 1920 – Frenk Gerbert (1986) – amerikalik ilmiy fantast yozuvchi.
  • 1927 – Sezar Milshteyn (2002) – argentinalik biokimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1984).
    Kun tarixi kanalidan olindi
  • 1931 – Saidqosimov Po’lat (2019) – teatr va kino aktyori, O’zbekiston xalq artisti (1979).
  • 1931 – Yulian Semyonov (1993) – sovet jurnalisti va yozuvchisi, siyosiy detektivlar muallifi.
  • 1943 – Latif Sharipov – xalq taʼlimi arbobi, Oʻzbekiston Respublikasi xalq oʻqituvchisi (2000).
  • 1958 – Ursula von der Leyen – Germaniyalik siyosatchi, 2-iyul 2019-yilda Yevrokomissiya Prezidenti etib saylandi.
  • 1970 – Mettyu Peyj Deymon – amerikalik aktyor va dramaturg.
  • 1974 – Fredrik Modin – shvetsiyalik xokkeychi, jahon (1998) va Olimpiya o’yinlari (2006) chempioni.
  • 1987 – Oybek Alimov – estrada xonandasi.
  • 1993 – Garbinier Mugurusa – ispan tennischisi, dunyoning sobiq birinchi raketkasi.
  • 1997 – Bella Torn – amerikalik aktrisa.