Inkrustatsiya nima?
Inkrustatsiya san’ati — binolar, haykallar va boshha har xil buyumlarning marmar, noyob toshlar, turli metallarning bo’laklarida o’yilgan nahshlar va tasvirlar bilan bezatish — hali qadimgi Sharqdayoq vujudga kelgan edi. Dastavval inkrustatsiya nuqtai nazaridan bezatiladigan ob’yektlarning muhim unsurlari ajratib olinar edi. Bular haykallar va byustlarning ko’zlari, har xil me’moriy unsurlar edi. Keyinchalik, qadimgi Yunoniston va Rimdayoq inkrustatsiya yakrang metallardan, masalan, oq marmardan ishlangan buyumlarni bezash usullaridan biriga aylanadi. XI—XIII asrlarda inkrustatsiya san’ati o’z rivojlanishining eng yuqori darajasiga erishadi. Antik san’at an’analaridan foydalangan Uyg’onish davri italyan ustalari oqtoshdan tiklangan imoratlarni har xil rangdagi marmar va boshqa rangli toshlardan ishlangan serjilo naqshlar, ko’plab lavhalar-pannolar bilan bezaydilar. Aynan o’sha kezlarda inkrustatsiyaning boshqa bir ko’rinishi — intarsiya — yog’och buyumlarni har xil rangdagi yog’ochlarning yupqa taxtachalaridan yig’ilgan turli naqshlar va tasvirlar bilan ziynatlash ham vujudga keladi. Hozirgi zamonda inkrustatsiyadan kundalik turmushda insonni qurshab turuvchi amaliy buyumlarni bezatishda foydalaniladi. Mebel va uy-ro’zgor buyumlarini bezatish uchun foydalaniladigan “Florentsiya mozaikasi” deb ataladigan usuli ancha-muncha qiziqarli. Siz uni muzeylarda uchratgan bo’lsangiz kerak.