XUDOYBERGAN TO’Q TO’Q

XUDOYBERGAN TO’Q TO’Q (1900 Xorazm — 1961) — masxaraboz, qiziqchi. Kulgi san’atini mashhur masxaraboz — tog’asi Buvajon to’qto’q (1870— 1940) dan o’rgangan. “Xo’kki to’ra”, “Onam o’tinga yuborgani”, “Xolvachiga shogird tushganim” … Read More

XURMODOSHLAR

XURMODOSHLAR, safsandoshlar (Ebenaceae) — tropik va subtropiklarda keng tarqalgan o’simliklar oilasi. Daraxt yoki buta. Barglari oddiy va etli. Gullari, ko’pincha, ayrim jinsli va ikki uyli. Changchisi ko’p, 1 yoki 2 … Read More

XURJUN

XURJUN — ikki qopchiq (bo’lma)li to’rva, Sharq mamlakatlarida qadimdan narsa (yuk) ko’tarib yurishda keng foydalaniladi. Xurjun taxminan 100×40 santimetrli to’rtburchak shaklga ega bo’lib, qopchiqlari yuz tomonining 2 chetida joylashadi, ikki … Read More

XUTBA

XUTBA (Arabcha — targ’ibot, nutq) — juma namozi oldidan va hayit namozidan keyin xatib (masjid imomi) ning va’zxonligi, diniy pand-nasihat. O’rta asrlarda Xutbaning muxim siyosiy ahamiyati bo’lgan. Namozxonlar mamlakat hukmdori … Read More

XYUISH (HEWISH) ENTONI

XYUISH (HEWISH) ENTONI (1924.11.5, Foy shahri, Kornuoll grafligi) — ingliz astronomi, London Qirollik jamiyati a’zosi (1968 yildan). Kembrij universitetida o’qigan. Kembrij universitetining mallard radioastronomik rasadxonasida ishlagan (1946 yildan). Ilmiy ishlari … Read More

XO’JAYEV AZMIDDIN

XO’JAYEV AZMIDDIN (1892 — Toshkent — 1946) — shaxmatchi. O’zbekistonning birinchi chempioni (1930, Samarqand). Xo’jayev 1924 yildan O’zbekistonda zamonaviy shaxmat qridalarini targ’ib etishga boshchilik qildi. Yetakchi shaxmatchilarni taklif etib, ommaviy … Read More

XO’JAYEV AZIMMUROD

XO’JAYEV AZIMMUROD (1909 — Samarqand — 1968) — koshinkor, kulol. Hunarni usta G’ulomdan o’rgangan. Xo’jayev boshchilik kilgan ustaxona rejali ravishda qoplama sopol parchalarini tayyorlagan. Tillakori madrasaning burchak minorasiga sharafalar ishlagan; … Read More

XO’JAG’OR

XO’JAG’OR — so’nggi paleolit davriga oid manzilgoh. Qirg’izistonning O’sh viloyati qopqon qishlog’i yaqinida joylashgan. 1954-55 yillarda A. P. Okladnikov rahbarligida Tojikiston arxeologiya ekspedisiyasi o’rgangan. Xo’jag’orda yashagan odamlar chaqmoqtoshdan qurollar yasaganlar. … Read More

XO’JA

XO’JA (forscha — xo’jayin, sohib) — Islom mamlakatlarida turli davrlarda turlicha ma’noda ishlatilib kelingan faxriy unvon va murojaat shakli. Ijtimoiy tabaqa sifatida sayyidpardan keyingi o’rinda turgan. Xo’jalarning kelib chiqishi haqida … Read More

XYUE

XYUE, Gue — Vetnamdagi shahar. Janubiy Xitoy dengizi sohili yaqinida. Binchitxen provintsiyasining ma’muriy markazi. Aholisi 260,5 ming kishi (1990-yillar boshlari). Transport yo’llarining yirik chorrahasi. Sholi oqlash, taxta tilish, to’qimachilik korxonalari … Read More