Kondak nima?

Kondak kalisoviy munojot qo’shiqlarining barisidan ko’lamlirog’i sanaladi. Bu janr milodning V—VI asrlari chegarasida Vizantiyada shakllangandi. O’sha zamonlarda u kukiliy deb ataladigan na’tiy kompozitsiyadan va ikos deb yuritiluvchi, yakkaxon xonanda bilan … Read More

Kamer musiqa nima?

O’tgan zamonlarda, hali kontsert zallari, filarmoniyalar bo’lmagan kezlarda instrumetal musiqa va uncha katta bo’lmagan cholg’u asarlari musiqa muxlislari, mug’anniylarning xonadonlarida ijro etilar edi. Bu narsa taxminan quyidagicha kechgan: bir necha … Read More

Qanday musiqani mumtoz deb ataymiz?

Biz: “mumtoz musiqa”, “mumtoz adabiyot” va hattoki “mumtoz djaz” degan ibora-atamalarni ko’p marotaba eshitganmiz. Nimani bildiradi bu g’aroyib kalimalar? Yevropada ham, gohida o’zimizda ham “klassika” tarzida qo’llanadigan “mumtoz”imiz lotincha “klassikus” … Read More

Musiqa nima?

Qani, bir tasavvur qilib ko’ring-chi: deylik, siz yog’och stolni barmog’ingiz bilan chertdingiz. Tovush hosil bo’ladi, sado chiqadi. Mabodo siz jomni ursangiz, u ham sado taratadi — daranglaydi. Darvoqe, uning sadosi … Read More

Muzeylar qachon paydo bo’lgan?

Muzeylar — bu, yoki tabiatda topilgan, yoxud odamzot tomonidan yasalgan u yoki bu buyumlar kolleksiyasi to’planadigan va namoyish etiladigan joy. San’atga, fanga, tarixga, sanoatga, texnologiyalarga bag’ishlangan muzeylar mavjuddir. “Muzey” so’zi … Read More

Ilk qo’g’irchoqni kim yasagan?

Bugungi kunda bizda yura oladigan, gapiradigan, chinqiradigan, uxlaydigan, yeb-ichadigan, — xullas tirik jonzotlarga eng ko’p maksimal darajada yaqinlashtirilgan qo’g’irchoqlar bor. Shunday bo’lsa-da, ota-onasi qo’g’irchoq sotib ololmaydigan bechora qizaloqni bir ko’z … Read More

Pirogravyura nima?

“Piro” yunonchadan tarjima qilinganda, “olov” degan ma’noni anglatadi. Shuning uchun ham fransuzlar yog’ochni o’tda toblashni pirogravyura deb atashadi. Toblash paytida hosil bo’ladigan rang turli-tuman tuslarda – to’q jigarrangdan och sarg’ish … Read More