ANTISFEN

ANTISFEN (miloddan avvalgi taxminan 450 — taxminan 360, Afina) — yunon faylasufi, kiniklar maktabi asoschisi, Sokrat shogirdi. Platonning g’oyalar to’g’risidagi ta’limoti dushmani. Antisfen ta’limoti asosan amaliy yo’nalishda bo’lgan; u ehtiyojlardan … Read More

ANTISEPTIKA

ANTISEPTIKA — jarohatlarni va ularni tozalab davolashda ishlatiladigan asboblarni kimyoviy moddalar bilan yuqumsizlantirish usuli. 1867 yilda ingliz olimi J. Lister frantsuz bakteriologi L. Paster tajribalariga asoslanib operasion xona havosidagi, jarroh … Read More

ANTISEPTIK VOSITALAR

ANTISEPTIK VOSITALAR (anti … va Yunoncha septikos — chirish) tibbiyotda — teri, gavda bo’shlio’lari, jarohat yuzasi va boshqa joylardagi kasallik qo’zg’atuvchi mikroblarga nisbatan kushandalik xususiyatiga ega moddalar. Ular odamga unchalik … Read More

ANTISEMITIZM

ANTISEMITIZM — milliy va diniy bid’at-xurofot, yahudiylarga dushmanlik ko’zi bilan qarash. Antisemitizm irqiy shovinizmning eng mudhish ko’rinishidir. Tarixda Antisemitizm turli shakllarda — atayin yolg’on, tuhmat tarqatish, har xil kamsitishlardan tortib, … Read More

ANTISEGNETOELEKTRIKLAR

ANTISEGNETOELEKTRIKLAR – dipollari parallel joylashmagan segnetoelektriklar. Antisegnetoelektriklar antiferromagnitlarning o’xshashi bo’lib, tashqi elektr maydon bo’lmaganda ionlarning ayrim kristall panjaralari noldan farkli elektr dipol momentiga ega bo’ladi. Tashqi elektr maydon ta’sirisiz ham … Read More

ANTIPODLAR

ANTIPODLAR (anti … va lotincha podes -oyoq) — 1. Yer kurrasining bir-biriga tamomila qarama-qarshi nuqtalarida yashaydigan jonivorlar. 2. Urug’li o’simliklarning murtak xaltachasida jinsiy apparatning qarama-qarshi tomonida joylashgan hujayralar. 3. (Ko’chma … Read More

ANTIPIROGENLAR

ANTIPIROGENLAR (anti … va Yunoncha rug — olov va genos — tug’ilish) — ko’mir, rudalar va boshqalarning o’z-o’zidan yonishiga to’sqinlik qiluvchi moddalar. Antipirogenlar sifatida suv, natriy silikat eritmalari, parda hosil … Read More

ANTIPIRENLAR

ANTIPIRENLAR (anti … va Yunoncha rug – olov) — yog’och, mato va boshqa organik materiallarni o’z-o’zidan yonib ketishdan himoya qilish maqsadida ularga shimdiriladigan modda yoki aralashmalar. Antipirenlar ta’sir xususiyatlariga qarab … Read More

ANTIPERISTALTIKA

ANTIPERISTALTIKA (anti… va Yunoncha peristaltikos — ichakdagi suyuqlikni suradigan kuch) — qizilo’ngach, me’da va ichaklarning pastdan qisqarishi. Odatda ovqat moddalari, suyuqlik og’iz bo’shlig’idan halqum, qizilo’ngachning yuqoridan pastga qarab bo’g’imma-bo’g’im qisqarishi … Read More

ANTIPATIYA

ANTIPATIYA (antipatheia) — biron-bir kimsani yoxud narsani xush ko’rmaslik, yoqtirmaslik, yomon ko’rish, unga nisbatan sovuq munosabatda bo’lish.