YOZGI TERMIK DEPRESSIYA

YOZGI TERMIK DEPRESSIYA troposferaning quyi qismidagi past bosimli zonada yuz beradigan sinoptik hodisa; bulutsiz issiq ob-havoda ro’y beradigan tsiklonlarning harakati tufayli kelib chiqadi. Markaziy Osiyoning Janubiy sharqida sodir bo’ladi. Odatda, … Read More

YOZ

YOZ — yilning eng issiq fasli; moэtadil mintaqada (masalan, O’zbekistonda) iyun, iyul, avgust oylari yoz hisoblanadi. Xalq orasida yilning issiq yarmi yoz deyiladi. Yoz faslining astronomik davomiyligi 93,6 sutkadan iborat. … Read More

YODNOMA

YODNOMA — qadimgi turkiy xalqlar badiiy ijodining bitiktoshlar (epitafiya) tarzidagi janri; turkiy Run (urxun yenisey yozuvlari) yozuvida bitilgan, milodiy 68 asrlarga mansub (masalan, Bilga xoqon bitiktoshi, Kultegin bitiktoshi va boshqalar). … Read More

YODGORLIK

YODGORLIK — 1) keng ma’noda — mamlakat, xalq madaniy merosining bir bo’lagi; uning tarkibiga muzeylarda namoyish etiladigan tarixiy va madaniy yodgorliklar hamda qo’zg’almas (bino va boshqalar) Yodgorliklar kiradi. Umumiy xususiyatlariga … Read More

YODGOR MIRZO

YODGOR MIRZO, Mirzo Yodgor Muhammad ibn Mirzo Sulton Muhammad ibn Mirzo Boysung’ur ibn Mu’inuddin Shoxrux ibn Temur (1449-70) — Sulton Abu Said qatl etilgach, oqqo’yunli davlati hukmdori uzun Hasannnng yordami … Read More

YODGOR VALLOMA MADRASASI

YODGOR VALLOMA MADRASASI Qashqadaryo viloyati, Yakkabog’ tumani markazidagi me’moriy yodgorlik (taxminan 1625). Madrasa maxalliy bek nomi bilan atalgan (uning mablag’iga qurilgan). Madrasa bosh tarzining asosiy qismi va yon devorlaridan biri … Read More

YODGOR BARLOS VINNI LOLA

YODGOR BARLOS VINNI LOLA (14 asr) — Amir Temurning xos mulozimi, Chig’atoyning maslahatchisi Qorachor no’yonning avlodi. Sohibqiron unga muhim vazifalarni topshirgan: 1374 yilbahorida u elchilik bilan Xorazmga yuborilgan; 1388 yil … Read More

“YODGOR”

“YODGOR” — o’zbek xalq qahramonlik dostoni. Fozil Yo’ldosh o’g’lilan folklorshunos H. Zarifov yozib olgan (1937). “Yodgor” “Alpomish” dostonining davomi bo’lib, nasliy turkumlik tamoyili asosida yaratilgan. Alpomishning mard o’g’li Yodgor faoliyatiga … Read More

YOVG’ON

YOVG’ON — go’shtsiz, yog’siz tayyorlanadigan suyuqovqat. Yovg’on xo’rda — guruchning quruq o’zi qaynatilgan suyuq osh; piyova — piyozdan qaynatilgan sho’rva; Yovg’on sho’rva — sabzavot qaynatmalari. Yovg’on ovqatlar parhez taom hisoblanadi. … Read More

YOVSHAN

YOVSHAN, oq jo’san (Artemisia diffusa N. Krasch) — qoqidoshlar (murakkab guldoshlar) oilasiga mansub sershox o’t yoki chala buta. Bo’yi 25-45 santimetr, qalin tuklar bilan qoplangan. Bargi ipsimon bo’laklarga bo’lingan. To’pguli … Read More