Category: Н harfiga oid biologiyaga oid ensiklopedik atamalar

Hayotchanlik, yashovchanlik – tirik organizmning tashqi muhit o’zgarishlariga moslanuvchanlik xususiyati.

Hayot – moddalar almashinuvi, ko’payish, o’sish, o’z tuzilishi va vazifasini boshqarish, harakatlanish, ta’sirlanish, muhitga moslashish va boshqa shu kabi xususiyatlarga ega bo’lgan materiyaning mavjudligi.

Havo ildizlar – o’simlik уеr ustki poyalarida hosil bo’luvchi qo’shimcha ildizlar; havodan nam yutish vazifasini bajaradi.

Hasharotxo’rlar – hasharotlar bilan ovqatlanuvchi sut emizuvchilar tuгkumi. Qishloq xo’jalik zararkunandalarini yo’qotishda muhim ahamiyatga ega.

Hasharotlar kolonizatsiyasi – zararkunandalarning tabiiy dushmanlari hisoblangan hasharotlarni sun’iy уо’l bilan ko’paytirib, har уili tabiatga mavsumiy qo’yib yuborish.

Harakatlantiruvchi tanlanish – tabiiy tanlanish shakllaridan biri bo’lib, tanlanish faqat ma’lum bir yo’nalishda boradi.

Harakatchan genlar, (sakrovchi,) genlar – hujayra genomi bo’ylab ko’chib yuruvchi DNK qismlari.

Haqiqiy mahsulot – organizmning o’sishi va rivojlanishi natijasida to’planadigan ozuqa moddalar yoki еnеrgiya miqdori.

Haqiqiy ko’payish tezligi – bir urg’ochi individning umri davomida o’rta hisobda beradigan avlodlar soni.

Hujayra nazariyasi – biologiyaning eng muhim nazariyalaridan biri bo’lib, unga ko’ra barcha tirik organizmlar hujayra va uning hosilalaridan tashkil topgan. 1838-1939 yillarda М. Shleydin va Т. Shvann ishlab chiqqan.