Category: A harfi

ASIDOFILIYA (lotincha acidus — nordon, kislotali va … filiya) — hujayra tsitoplazmasi va boshqa ichki elementlar yoki tolasimon tuzilmalarning kislotali bo’yoqlar (eozin, nordon fuksin va boshqalar) bilan bo’yalish xususiyati. Asidofiliyadan … Read More

ASIDOFILIN, aiidofilinli qatiq — qatiqning bir turi. Asidofilin pasterizatsiya qilingan yoki qaynatilgan sutga asidofil organizmlar (bakteriyalar) qo’shib ivitiladi. Ba’zan sut kislotasi, streptokoklar va kefir zamburug’i, vanilin kabi xushbo’y moddalar qo’shiladi. … Read More

ASIDOFIL ORGANIZMLAR (lotincha acidus—nordon, kislotali va fileo — sevish) — kislotali muhitda yashay oladigan organizmlar. Masalan, sut kislotali va sirka kislotali bakteriyalar. Oziq-ovqat sanoatida, xususan sutli mahsulotlar tayyorlashda qo’llaniladi.

ASIDOZ (Yunoncha acidus — nordon) — organizmda (qon va suyuqliklarda) kislota-ishqor muvozanatining buzilishi: bunda ishqoriy kationlar bilan kislota anionlari o’rtasidagi nisbat o’zgarib, anionlarning ko’payib ketishi tomonga siljish ro’y beradi. Asidozning … Read More

ASIDIN-PEPSIN (Acidinpepsinum) — betain xlorgidrati (4 qism) bilan pepsin (1 qism) dan iborat tabletka. Betain xlorgidrati me’dada gidrolizlanib, xlorid kislotani ajratib chiqaradi. Me’da shirasida xlorid kislotaning kamayishi yoki butunlay chiqmasligi … Read More

ASIDIMETRIYA — kislota miqdorini aniqlashda asosiy analiz neytrallanish reaktsiyasiga asoslangan usul. Asidimetriyada tarkibida karbonat ionlari bo’lmagan aniq kontsentrasiyali ishqor eritmasi indikator qo’shilgan kislota eritmasiga oz-ozdan quyiladi. Ekvivalent nuqtaga erishilgach, quyilgan … Read More

ATSETOSIRKA EFIR – atsetosirka kislotaning etil efiri, etilasetoatsetat. Molekulyar modda 118,14, xushbo’y hidli rangsiz suyuqpik. Qaynash temperaturasi 180,8°, zichligi 1028 kilogramm/metr kub. Suvda (14,3% 16,5° da), etanolda, efirda eriydi. Oddiy … Read More

ATSETON TANALAR, keton tanalar — roksimoy kislota, atsetosirka kislota va atsetondan iborat moddalar guruhi. Ular o’zaro yaqin munosabatda bo’ladi. Yog’ kislotalarning normal almashinuvi natijasida R oksimoy kislota, uning oksidlanishidan atsetosirka … Read More

ATSETON (lotincha acetum — sirka), Dimetilketon, SN3SOSN3 — organik birikma, eng oddiy keton. Molekulyar modda 58,079. Uchuvchan uziga xos hidli, rangsiz suyuqlik, suvga yaxshi aralashadi, tez o’t olib ketadi; zichligi … Read More

ATSETILSELLYULOZA — tsellyulozaning atsetat efiri. Oq amorf modda. Atsetilsellyuloza olishda xom ashyo sifatida asosan paxta momig’i, ayrim hollardagina tsellyuloza ishlatiladi. Tsellyuloza katalizatorlar ishtirokida sirka angidrid yoki atsetil xlorid bilan atsetillansa, … Read More