Category: A harfi

AVTOKATALIZ (Avto… kataliz) — reaktsiya jarayonida katalitik ta’sir etuvchi so’nggi yoki oraliq mahsulotlarning to’planishi natijasida reaktsiyaning tezlashishi. Reaktsiya mahsuloti — sirka kislota SH3COOH va uning elektrolitik dissotsiasiyasi natijasida hosil bo’lgan … Read More

AVTOKAR (Avto… va inglizcha sag — aravacha) —ichki yonuv dvigatelyam (rezina g’ildirakli) o’ziyurar aravacha. Avtokar korxona hovlisida, tsexlar orasida, ombor bilan tsexlar orasida, vokzallarda yuk tashish uchun ishlatiladi. Odatda, Avtokar … Read More

AVTOJIR (Avto… va lotincha gyro — aylanaman) — uchish apparatlaridan biri. Samolyotdan farqi shundaki, Avtojirda ko’tarish kuchini qanot emas, balki rotor, ya’ni havoning qarshi oqimi ta’sirida o’zidan-o’zi aylanuvchi havo vinti … Read More

AVTODROM (Avto… va Yunoncha dromos — yugurish, yuguradigan joy) — avtomobillar sinaladigan, poyga o’tkaziladigan maydon. Asosiy inshooti — uzunligi 3-10 kilometr va eni 10-18 metr bo’lgan poyga o’tkaziladigan trek. Avtrodromda … Read More

AVTODREZINA, motodrezina – ichki yonuv dvigateli o’rnatilgan o’ziyurar temir yo’l vagoni. Asosan, temir yo’lning ta’mirlanayotgan qismiga odamlar va zarur materiallarni tashish uchun ishlatiladi. Izdan olib qo’ysa bo’ladigan va bo’lmaydigan, odam … Read More

AVTODISPETCHER, avtomat dispetcher — boshqariladigan ob’yekt (masalan, metall eritish jarayoni) ning eng maqbul (optimal) ish rejimlarini hisobga olib avtomatlashtirishga imkon beruvchi yalpi boshqarish tizimi (“odam va mashina” tizimiga oid). Avtodispetcher … Read More

AVTO GREYDER (Avto… va greyder so’zlaridan) — yo’l qurilishi va uni ta’mirlashda, aerodrom qurilishida, sug’orish kanallari qazishda, tuproqni surish, yerni tekislash, yo’l qurilishi materiallarini yotqizishda ishlatiladigan o’ziyurar mashina. Asosiy ish … Read More

AVTOGRAVYURA (Avto… va fransuzcha gravure — o’ymakorlik, naqsh solish so’zlaridan) — gravyura turi, muallif tasvir, naqshni o’z qo’li bilan yog’och, linoleum yoki metallga o’yib ishlaydi; undan qolip sifatida foydalanib chop … Read More

AVTOGENEZ (Avto… va Yunoncha genesis – tug’ilish, paydo bo’lish) — evolyutsion ta’limotdagi idealistik kontsepsiya. Avtogenez ta’limotiga binoan evolyutsiya organizmlarning dastlabki ichki potentsial imkoniyatlari asosida yuz beradigan, oldindan belgilab qo’yilgan jarayondan … Read More

AVTOGAMIYA (Avto… va Yunoncha gamos — Qo’shilish) — 1) yuksak o’simliklar (donli ekinlardan — bug’doy, suli, arpa va boshqalar, dukkaklilardan — no’xat, loviya va boshqalar; butgullilar va chinniguldoshlarga mansub ko’pgina … Read More