Category: A harfi

AUTO… (Yunoncha autos — o’zim) — qo’shma so’z bo’lagi; aynan Avto…ni anglatadi.

AUTIGEN MINERALLAR (Yun authigenes — joyida hosil bo’lish, o’ziga xos) — cho’kindi jinslar minerallari, sedimentasiya yoki cho’kindining o’z joyida qayta o’zgarishi natijasida vujudga keladi. Autigen minerallar terrigen minerallar, ya’ni quruqlikdan … Read More

AUTBRIDING (inglizcha out — tashqari va breed — urchitish) — bir-biriga irsiy jihatdan yaqin (qarindosh) bo’lmagan organizmlarni chatishtirish. Chorvachilikda Autbridingdan maqsad ba’zi bir qondosh hayvonlarda uchraydigan nuqsonlar (hayvon tana tuzilishi, … Read More

AUSTERLIS JANGI [1805.20.11. (2.12)] — 1805 yilgi Rossiya — Avstriya -Frantsiya urushi paytida Austerlis shahri (hozirgi Chexiyaning Slavkov shahri) yaqinida Rossiya-Avstriya qo’shinlari bilan Frantsiya qo’shinlari o’rtasidagi hal qiluvchi jang. Napoleon … Read More

AUSTENIT — temir-uglerod qotishmalarining tarkibiy tuzilmalaridan biri. uglerodning u-temirdagi qattiq eritmasi. Ingliz tadqiqotchisi R. Austen (1843-1902) nomiga qo’yilgan. Uglerodli po’latlarda Austenit odatda 727° dan (kritik nuqtadan) yuqori temperaturadagina barqaror bo’ladi, … Read More

AUSKULTASIYA (lotincha auscultatioeshitish) — ichki a’zolarda yuzaga keladigan tovushlarni eshitib, ular faoliyatini va holatini tekshirish usuli. Masalan, yurak urishini eshitib, uning sog’ yoki kasalligini aniqlash. Auskultasiyada badanning tegishli qismiga shifokor … Read More

AURIPIGMENT (lotincha aurum — oltin va pigmentum — bo’yoq) — mineral. Mishyak sulfidi — As2Sr tarkibida 61% As va 39% S bor. Qattiqligi 1,5—2. S. og’. 3,4—3,5. Rangi oltinsimon-sariq, to’qsariq, … Read More

AURELIYALAR, dengiz likopchalari (Aurelia) — stsifomeduzalar sinfi diskomeduzalar turkumiga mansub meduzalar urug’i. Tanasi soyabon shaklida, diametri 5-10 santimetr, ba’zan 40 santimetrgacha. Soyaboni atrofida juda ko’p kalta paypaslagichlari, ular asosida 8 … Read More

AURA (Yunoncha aura — esish) — tutqanoq talvasasi tutishidan oldingi holat. Turli ko’rinishda sezgilar buzilishi sifatida namoyon bo’ladi. Sensor (teri sezgisi) Aurasida badanning ayrim joylarida og’riq, noxush sezgi, uvishib qolish, … Read More

AUN SAN (1915.13.2, Namau -1947.19.7, Rangun) — birma (hozirgi Myanma) xalqining milliy qahramoni, siyosiy arbobi, milliy mustaqillik uchun kurash rahbarlaridan biri. 1944 yildan Xalq ozodligi antifashist ligasi Prezidenti. 1945 yil … Read More